Thursday, August 12, 2021

 

ေရႊက်င္၁၃ရြာေဒသမွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားေသာေက်းရြာမ်ား အပိုင္း(၂)

 

၁၃၊  လြန္ဘိုဦးရြာ

 

လြန္ဘိုဦးရြာအေၾကာင္း ပါရွိသည့္ ပုရပိုက္ကေလးသည္ မႈန္၀ါး၀ါးႏ်င့္ အေတာ္ကေလး ဖတ္ာုရသည္။ အစပထမစာေၾကာင္းသည္ မပါရွိေတာ့သည့္အျပင္ ဒုတိယအေၾကာင္းေနာက္ဆံုးပိုင္း စာလံုးေရ ေလးငါးလံုးစာခန္႔ကလည္း ပုရပိုက္ပ်က္ဆီးေနသျဖင့္ ပါမလာေတာ့ေပ။ က်န္ရွိေနေသာ အပိုင္းကေလးက သမိုင္းတစြန္းတစ္စကို ေျပာျပေနႏိုင္ေသးသျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္ရေပသည္။

သည္အတိုင္း ၃ခုႏွစ္  ထန္းရင္းအိ ံ(အိမ္)ံ မရုတ္မေလ်ာ့ေစရ။ေပးေဆာင္ ထန္းရြက္ရမည္ ဆိုင္ရာ ၀န္မင္း……ေသာေၾကာင့္  ..ေပးခ်ိန္ေဆာင္ရြက္ရသည္ျဖစ္ပါ၍ သစၥး၆ရြာအ၀င္ စင္းသင္းစီရင္စု လြန္ဘိုဦးရြာေန ငေျပာင္ ငထြန္းေအာင္ ငနီတို႔မွာ အခြဲခန္႔ေငြမ်ားကို ေလ်ွာံထားေတာင္းခံရွိသည့္အမႈမွာ၂ေျမ ၁ေျမ နယ္နီး ပယ္စပ္ ေနထိုင္ၾကသူျခင္း ျဖစ္၍ ေျပာဆိုၾကက အမႈစကား ၾကယ္ပြားရန္ ရွိသည္ျဖစ္၍ ၃ခုႏွစ္ ေငြေတာ္ ေပးခ်ိန္ျပီးေနာံ ေျပာင္းေရႊ႔ေနထိုင္သူတို႔ ၁အိမ္လ်င္ ၃ျပားက် ေငြကို ေပးျပီးလ်င္ ေနာင့္ေနာင္ နယ္ရွင္ သူၾကီးတို႔က တျမိဳ႔တနယ္ ေျပာင္းေရႊ႔ေနထိုင္ စရင္း အတင္အေပးအလႊဲ မရွိေစႏွင့္ ျငိမ္၀ပ္စြာ ေနထိုင္ေစရမည္။

၁၂၃၄ခု သတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ ၁၀ရက္ေန႔ ၃ခရိုင္ ဂိုဏ္းအုပ္ ဂိုဏ္းေထာံ ဆရာေတာ္တို႔ မိန္႔ခ်က္။

 

ပုရပိုက္အရဆိုေသာ္ လြန္ဘိုဦးရြာသည္ သစ္ေစး ၆ရြာ အ၀င္ စင္းသ္းစီရင္စု ေအာက္တြင္ တည္ရွိခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ၁၂၃၄ခုႏွစ္ သီတင္းကၽြတ္လျပည္႔ေက်ာ္ ၁၀ရက္ေန႔ဟု ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ေႏွာင္ပိုင္း မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ထိ အဆိုပါရြာကေလးသည္ ရွိေနေသးသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ ရြာပ်က္သြားေၾကာင္း အိမ္ေျခမည္မ်ွရွိေၾကာင္း ရွာမေတြ႔ရေခ်။ အဆိုပါ  လြန္ဘိုဦးရြာကား  ယေန႔ေခတ္တြင္ လြန္ဘိုဦးလယ္ျခင္း ဟူ၍သာ သိၾကေတာ့သည္။ ဤပုရပိုက္မွတ္တမ္းသာ ရွာမေတြ႔ခဲ့လ်င္ မည္သူမ်ွ လြန္ဘိုဦးရြာ ရွိခဲ့သည္ကို သိရွိၾကမည္ မဟုတ္ေခ်။                          လြန္ဘိုဦးလယ္ျခင္းကား လက္ရွိစင္းသင္းရြာ၏ အေရွ႔ေတာင္ဘက္ စည္ပတုန္းေခ်ာင္းေဘးတြင္ တည္ရွိသည္။

 

၁၄။ မွန္ေတာရြာ

ပုရပိုက္ထဲတင္ မွန္ေတာရြာကို ျမိဳ႔တင္စီရင္စု မွန္ေတာရြာ ဟု ေတြ႔ရသည္။ မွန္ေတာရြာသည္ ကန္းကေလးကုန္းရြာ၏ ေျမာက္ဘက္ နတ္ၾကီးေတာသည္ မွန္ေတာရြာေဟာင္းေနရာပင္ ျဖစ္သည္။ နတ္ၾကီးေတာ၏ အေနာက္ဘက္နားတြင္ မွန္ေတာ ဘိုးေတာ္ၾကီးနတ္စင္ရွိသည္။ မွန္ေတာရြာေဟာင္း၏ ေျမာက္နားရွိ ပိုးထိလယ္ျခင္းေခၚ လယ္ေနရာတြင္ ပိုးထိေသျပီး နတ္ျဖစ္လာသည့္အတြက္ မွန္ေတာနတ္ၾကီး ဟ၍ ေခၚၾကသည္။ အဆိုပါ မွန္ေတာဘိုးေတာ္ၾကီး ပိုးထိသည့္လယ္ျခင္းကိုလည္း ပိုးထိလယ္ ဟု ယေန႔တိုင္ ေခၚတြင္လ်က္ရွိသည္။ ဇီးေပါက္ရြာရွိ ဗံုၾကီးမွာ အဆိုပါ မွန္ေတာဘိုးေတာ္ၾကီး ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သည့္ ဗံုၾကီးမ်ား ဟု သိရသည္။

ထူးျခားသည္မွာ သူ႔ေတာင္ဘက္ကပ္လ်က္ တည္ရွိသည့္ ကန္ကေလးကုန္းရြာသည္ ေျမခု စီရင္စုေအာက္၌ တည္ရွိေသာ္လည္း မွန္ေတာရြာမွာမူ ျမိဳ႔တင္စီရင္စု ေအာက္၌ တည္ရွိသည္ကို ေတြ႔ရျပန္သည္။ မွန္ေတာကဲ႔သို႔ပင္ ရာဇျဂိဳဟ္ရြာေဟာင္းသည္လည္း ျမိဳ႔တင္စီရင္စု ေအာက္၌ ရွိသည္ကို ေတြ့ရသည္။ သစ္ေစးပင္လွ ေက်းကန္ တို့ကား ေျမခုစီရင္စုေအာက္တြင္ ရွိခဲ့သည္။                                 မွန္ေတာရြာသည္ မွန္ေတာပယ္အတြင္းတြင္တည္ရွိျပီး ျမိဳ႔တင္နယ္အတြင္းရွိ ပယ္(၁၂)ခုအနက္ တစ္ခု အပါအ၀င္ျဖစ္သည္။ ေရွးက ျမိဳ႔တင္နယ္သည္ ေရႊက်င္၁၃ရာနယ္ ဆပ္သြားရြာနယ္မ်ားကဲ့သို႔ သီးျခားတည္ရွိခဲ့သည္။ ျမိဳတင္နယ္သည္ အေရွ့ဘက္တြင္ ဆပ္သြားနယ္ ေတာင္ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္တြင္ ေရႊက်င္၁၃ရြာနယ္၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ နြားေကာင္းတင္နယ္တည္ရွိသည္။ ျမိဳ႔တင္နယ္ေျမ အပိုင္းအျခားကို ေဖာ္ျပေသာ ပုရပိုက္သည္ အေတာ္ကေလး ပ်က္ဆီးေနေလရာ ဖတ္ရ အင္မတန္ ခက္လွသည္။ ဖတ္၍ ရသေလာက္ နယ္ေျမအပိုင္းအျခားကား ထန္းေတာကုန္းရြာအနီး ၀က္လူးအိုင္ထိ (ေဘာ္ကေတာအေရွ႔နားဆီ) ၊ ထိုမွ အင္ပင္အိုင္ရြာ အေရွ႔ေျမာက္နားရွိ ယုေၾကာင္ပယ္၊ ရာဇျဂိဳပယ္ က်ြဲခိုးပယ္ ထိုမွတစ္ဖန္  ကန္ကေလးကုန္းရြာေျမာက္ဘက္ရွိ  မွန္ေတာပယ္ ထိုမွ ေျမာက္ကိုလားေသာ္ အိုင္ဗ်ဲေတာ ကုန္းေပၚရွိ ပိေတာက္ပင္အထိ ဟူ၍ ပါရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အိုင္ဗ်ဲေတာကား ႏြားေကာင္တင္နယ္အတြင္းတြင္ တည္ရွိသည္။ မွန္ေတာပယ္႒ အေနာက္ဘက္ လင္းတေသေတာ၊ ေျခာက္တင္းေက်းေတာတို႔သည္ ဇီးေပါက္စီရင္စုေအာက္တြင္ တည္ရွိသည္။ ယုေၾကာင္နတ္ၾကီးေတာသည္ ေက်းကန္ရြာ၏ အေနာက္နား အုန္းကုန္းရြာေဟာင္း၏ ေတာင္ဘက္တြင္ တည္ရွိသည္။  ယုေၾကာင္ပယ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပုရပိုက္တစ္ခုတြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ယုေၾကာင္က်ြဲေခါင္း ၁၂ဦးကို ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ကြဲေခါင္းဟူသည္္ အဆိုပါ ပယ္နယ္အတြက္ ခန္႔ထားေသာ အၾကီးအကဲပင္။ ယေန႔ေခတ္ ေျမာင္းေခါင္းႏွင့္ အလားတူပင္။

 

သကၠရာဇ္ ၁၁၄၅ခု ၊ခုႏ်စ္ ၁၁၆၄ခုႏွစ္ ၁၁၆၇ခု ေျမဒူးျမိဳ႔ အ၀င္ ျမိဳ႔တင္နယ္၄ရပ္၈ရပ္နယ္ေျမမ်ားကို ပဲဖြယ့္ရာ (ပယ္ဖြဲ႔ရာ) ကၽြဲေခါင္း ၁၂ ခန္႔သည့္စာရင္း

 

ျမိဳႊတင္ရြာမေခါင္း ေမာင္ႏွာင္                             ၆၀ၤက်ဲ           ၃၇ိ                            ေၾကးကိုင္ေမာင္စံပြင့္ ေပါ  ံေတာ တေခါင္း                     ၅၀ၤက်ဲ          ၃၁ိ၁ံ                                   ၾကိဳရင္ပ်င္ေတာ ေမာင္ေနေက်ာ္ တေခါင္း                          ၅၀ၤက်ဲ                    ၃၁ိ၁ံ                         ေညာင္ကံေတာေခါင္း ေမာင္တင္ၾကီး                            ၈၀ၤက်ဲ                    ၅၀                ပ်င္၀င္အုေတာေခါင္း ေမာင္ျမတ္ေအာင္                          ၅၀ၤက်ဲ                    ၃၁ိ၁ံ              ေတာင္ကြဲ်ကိုးေတာေခါင္း ေမာင္ေရႊသာ                        ၅၀ၤက်ဲ                     ၃၁ိ၁ံ              ရာဇျဂိဳေတာေခါင္း ေမာင္ေရႊစိန္                                  ၅၀ၤက်ဲ           ၃၁ိ၁ံ                             ယုေၾကာင္ေတာေခါင္း ေမာင္ျမတ္ညြန္                           ၁၃၀ၤ             ၈၁ိ၁ံ                             ရသရာေတာေခါင္း မိသာေလွး                            ၇၀ၤက်ဲ                    ၄၃ိ၃ံ              ေျမာံက်ြဲကိုးေတာေခါင္း ေမာင္ေမြ                                   ၅၀ၤက်ဲ           ၃၁ိ၁ံ                                   မွံေတာေခါင္း ရွင္၀င္                                     ၁၃၀ၤက်ဲ         ၈၁ိ၁ံ              ညံအိုင္ေတာေခါင္း ေမာင္ျခစ္ေႏွာင္                     ၅၀ၤက်ဲ                    ၃၁ိ၁ံ

                                                                                      ၅ါ၁၂ိ

တင္းက်ဲေပါင္း                              ……

အခြန္ထန္းပဲေပါင္း               ၄၁၀ၤ                                                                                                               ၁ပဲလ်င္ ၁ိ၁ံက်ေငြေပါင္း                 ၅၁၀ိ

 

ဤပုရပိုက္သည္ ၁၁၄၅၊ ၁၁၆၄၊ ၁၁၆၇ ခုႏွစ္က ပုရပိုက္မွတ္တမ္းျဖစ္သျဖင့္ ဘိုးေတာ္ ဦး၀ိုင္းလက္ထက္ပင္ျဖစ္သည္။ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္း လက္ထက္တြင္ မွန္ေတာ ရြာမ(ျမိဳ႔တင္ အနီးပတ္၀န္းက်င္ လယ္ေတာကို ညႊန္းဆိုျခင္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။)၊ေပါက္ေတာ၊ၾကိဳးရင္းျပင္ေတာ၊ ေညာင္ကန္ေတာ၊ ျပင္ပင္ဥေတာ၊ ေတာင္ကြဲခိုးေတာ ၊ ေျမာက္ကြဲ်ခိုးေတာ၊ ရာဇျဂိဳေတာ ၊ ယုေၾကာင္ေတာ၊ ရသယာေတာ၊ မွန္ေတာ၊ ညံအိုင္ေတာ စသျဖင့္ ပယ္(၁၂)ခု ရွိခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ေညာင္ကန္ေတာကား ျမိဳ႔ထင္ဘုရား၏ ေျမာက္ဘက္မွ လယ္ေတာဟု သိရသည္။  ဗဟုသုတမ်ွသာ။

 

 

ေရႊက်င္၁၃ရြာ စီရင္စု ကန္ကေလးကုန္းရြာေန ေက်ာင္းတကာ ငေပၚသစ္ ေလ်ာံခ်က္။                 ။ကၽြန္ေတာ္ အရွင္..ေၾကးရြာဆင္းရဲသားအၾကိဳးကို ၾကိဳးမႈမ်ားႏွင့္ ေရႊဘြားေတာ္ေအာံ ခစ္တ ဆင္းသြား တရားေရး ေျပာဆိုေနသည့္အတြင္း ေျမတူးျမိဳ႔အ၀င္ ျမိဳ႔တင္နယ္အုပ္စု မွံေတာရြာေန ငမာႏွင့္ လူ၄ေရာံသားတို႔ က်ႏုပ္ေနအိမ္ကို က်ဴးလြံေက်ာ္နင္း၍  သားမယားတရားမလိမ္မာသူတို႔ကို မွဴးမ်ားေသြးေဆာင္ သမီးငယ္ မိမင္းမိတ္ကို မိနန္းအံု သား ငဘိုး၀န္ႏွင့္ ေတာင္းဆို မဂၤလျပဳလုပ္သည္မ်ား ခံေနရပါသည္။ အဘ အစိုးရ မရွိသည္အတြင္း ေနအိမ္က်ဴးလြံေက်ာ္နင္းမဂၤလာျပဳလုပ္ေတာင္းဆိုသူ ငမာကို တရားႏွင့္ စစ္ေမးေတာ္မူပါ မွံရာျဖစ္ပါရမည့္အေၾကာင္း။  

 

၁၂၂၅ခု ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ မ်ိဳ႔တင္စီရင္စု မွန္ေတာပယ္ ယုေခ်ာင္ပယ္ လယ္ေျမကုန္းတို႔ကို ၅ဘို အေမြခံ သားေျမးမွန္သူ ေနမ်ိဳးရဲလွရာဇာေက်ာ္ထင္ ေမာင္ေအာင္ ေမာင္ပ်ား ေမာင္လွိဳင္  ငကၽြယ္ေပါ ေမာင္ေ၀ ေမာင္ပံုေက်ာ္ ေနမ်ိဳးရဲလွ ေက်ာ္ထင္ သီရိသမံေနာ္ရထာ ေမာင္ေတဥေမာင္၀င္ ေမာင္မိတ္ ေမာင္ေရႊေပါတို႔ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ထားၾကသည္။  ၅ဘိုတို႔ ရာဇိုင္သည္႔ မွန္ေတာလယ္ ယုေခ်ာင္လယ္ေျမရပ္မ်ားကို ကာလေရွက်ာ ေရြ႔ေလ်ာလာ၍ သူတထူးထန္ ေပါင္နွန္ နစ္မြန္တိန္ေဂၚရွိသည္မ်ားကို   ၅ဘိုတို႔ အေမြသားေျမးမွံသသည့္အတိုင္း  သေဘာတူရာက်ခံ တရားအဘက္ေပၚရွိလ်င္ တူညီက်ကုန္ ေပ်ာဆိုပါမည္ စာခ်ဳပ္မတည္ မေပ်ာမဆို ေဖာံပ်န္ကပ္ခိုေနလ်င္ ေဆြမ်ိဳးတို႔ တရားကို ေဖာံပ်န္ေသာသူမွန္သည္ျဖစ္၍ ေဆြမ်ိဳးတို႔ကို ေရာံက်ားတကိုပိုးေငြရြံနီ ၃၀ိ ကေတာ့ပါမည္ဆို၍ ၄ၤစာခ်ဳပ္သန္လူတို႔ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ႏွင့္ လဘက္လွန္စားက်သည္ ကာလ စာစီစာေရး အခ်ဳပ္၀င္လူ ေနမ်ိဳးရဲလွရာဇေက်ာ္ထင္ လဘက္ေပးသူ စာခ်ုဳပ္၀င္လူ ငကၽြယ္ေပါ၊

 

၁၂၄၄ခု ျပာသိုလျပည့္ေက်ာ္ ၇၇က္ေန႔ ေျမထူးျမိဳ႔ စီရင္စု ေရႊကတန္းရြာေန ငညွာ ငေဘတ႔ိုခ်က္။။   ကၽြန္ေတာ္ ေျမတူးျမိဳ႔၀န္လူဆို၍ ထားလွံစြဲကိုင္ .မဘံမဆီး။ ငေတဦး ငေရႊတိုး ေျပးမေျပးမသိ။ မိအိမ္ေဆာင္ကို ကၽြန္ေတာ္ ကိုလက္ေရာံ မဆြဲမကိုင္။ က်ိဳးႏွင့္ မခ်ီမတုပ္။ ေရႊကတန္းရြာ ေရာံကာလ မိအိမ္ေဆင္ကို အက်င္း မခပ္မထား။  ငေရႊနီက ငေတဦး သား ငဘိုးခိုင္သည္ ေရႊေငြအကြင္းအခ်ီအထည္အလိပ္မ်ားကို ခိုးယူ။ သူခိုး ငဘိုးခိုင္ အဘ ငေတဦးသည္ မွန္ေတာရြာေန ငေရႊတိုး မာား မိအိမ္ေဆာင္တို႔ ေနအိမ္တြင္ ပံုးေအာင္းရွိေနေၾကာင္း  ငေရႊနီက ျမိဳ႔ရံုးမွာ ေလ်ာံထားေသာေၾကာင့္ ၄င္းငေတဦး သား ငေရႊတိုးကို စစ္ေမးရန္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ လမ္းခရီး မထြက္မလြတ္ေစရ အတူပါေအာင္ ေခၚခ်ကဲ့ရမည္ ျမိဳ႔၀န္စာႏွင့္ နယ္ရွင္သူၾကီးကို ေတာင္းလ်င္ ငေတဥ သား ငေရႊတိုးကို တိမ္းေရွာင္ထြက္ေျပးရွိေသာေၾကာင့္ သူခိုးလက္ခံသူ ငေရႊတိုး ထြက္ေျပးရွိေၾကာင္း မယား မိအိမ္ေဆာင္ကို ခံ၀န္ယရွိ သူၾကီးက ထည့္အပ္သည္ႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ မိအိမ္ေဆာင္ကို ခ်ေခၚလာရာ လမ္းစဥ္တေလ်ာံ ညင့္အခ်ိန္ေရာံလ်င္ ထြက္ေျပးလိန့္မည္ကို ေက်ာံရြံ႔ေသာေၾကာင့္  နယ္ရွင္ သူၾကီး ရြာအုပ္ေခါင္းတို႔သို႔ အပ္ႏွံခ်ဳပ္ထားသည္ကို အစြဲျပဳ၍ လက္ေရာံမႈစကားႏွင့္သာ မ ………

 

မွန္ေတာရြာကို ၁၂၄၄ခုႏွစ္အထိ ေတြ႔ေနရေသးသည္။ မည္သည့္အခ်ိန္က ရြာပ်က္သြားေၾကာင္း မသိရေပ။ ပါေတာ္မူျပီးေနာက္ ကန္ကေလးကုန္းရြာသို႔ ေပါင္းသြားဖြယ္ရာ ရွိေပသည္။

 

 

၁၅။ကုန္းသာရြာ  ကုန္းသာရြာေဟာင္းေနရာကား လက္ရွိ ဆံဆြဲရြာအနီးရွိ ပန္းေတာင္းေက်ာင္း၏ အေနာက္ဘက္နားစတြင္ တည္ရွိသည္။ ကုန္းသာေတာဟု သာ သိၾကေတာ့သည္။  ဆံဆြဲရြာမွ ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ညြန္တို႔ မိဘမ်ား ပိုင္ဆိုင္သည့္ လယ္ေတာေနရာပင္။ လက္ရွိတြင္ ဦးခင္ေမာင္ညြန္႔၏ ညီမ်ား လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည္။

ကုန္းသာရြာက ၁၁၃၅ခုႏွစ္ ပုရပိုက္မွာ ဘုရင့္ထံ အခြန္ထမ္ေဆာင္ၿပီး လုပ္ကိုင္ၾကရသည့္ လယ္​​ေတာမ်ား စာရင္းတြင္လည္ေကာင္း။ ၁၁၃၅မွ ၁၁၉၀ထိ တစ္ဆက္တည္း လုပ္ကိုင္လာၾကသည့္ လယ္လုပ္သူႏွင့္ လယ္​​ေတာစာရင္းတြင္လည္ေကာင္ေတြ႔ရသည္                                                             ၁၁၃၅ ပုရပိုက္တြင္ ငသက္ႏွင္း သား ေမာင္ျမတ္ဆီ သား ေမာင္​​ေရႊမိတ္ ည္ီ ငေရႊရိပ္ ငၿပိဳ ကုန္းသာရြာအေနာံ မေျခငုပ္တို၊ ေညာင္ပင္႐ိႈထိ ၄၀ၤ  လယ္လုပ္သူ(ဖတ္မရ) ကုန္းသာရြာအေ႐ွ႕ ကံေအာက္႐ိႈထိ လယ္ေျမ ၁၀ၤက်ဲ ဟူ၍ လည္ေကာင္း ၊ 

၁၁၂၅၊၁၁၃၅၊၁၁၄၅၊၁၁၅၅၊၁၁၆၄၊၁၁၇၅၊၁၁၈၂၊၁၁၈၅၊ ၁၁၈၈၊၁၁၉၀ ခုႏွစ္မ်ားပါ႐ွိသည့္ လယ္​​ေတာစာရင္းတြင္လည္ ေမွာ္ သား ငေလွလယ္ ကုန္းသာရြာအေ႐ွ႕ ကံေအာက္လယ္ ၊ငသက္ႏွင္း သား ငျမတ္ဆီ သူး ငမိတ္ ကုန္းသာရြာအေနာက္ မခ်ည္းငုပ္႐ိႈေတာ ဟု ၍ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္                  ေဖာ္ျပပါ ပုရပိုက္ႏွစ္ခုတြင္ ပါ႐ွိသည့္ လယ္​​ေတာစာရင္းမ်ားမွာ ေရႊက်င္ ၁၃ရြာနယ္ႏွင့္ ၿမိဳ႕တင္ နယ္အတြင္း တည္႐ွိသည့္ လယ္​​ေတာစာရင္းမ်ား ျဖစ္ၾကေလရာ ေရႊက်င္၁၃ရြာ နယ္သည္ အဆိုပါ ကုန္သာရြာ၏ အေ႐ွ႕ဘက္ေနာက္ဘက္လယ္မ်ားထိ ပါ၀င္သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထိုမွ ေတာင္ဘက္သြားေသာ္ ပိတ္​​ေတာအင္းအနီး႐ွိ လယ္​​ေတာမ်ားကို ထပ္မံေဖာ္ျပထားသည္။ ဤသို႔ဆိုလ်င္ ကုန္းသာရြာ အနီးထိသည္ ေရႊက်င္၁၃ရြာနယ္ အတြင္းတြင္ တည္႐ွိသည္ဟု ယူဆရသည္                                                                   

အျခား ပုရပိုက္မွတ္တမ္းတစ္ခုတြင္ သကၠရာဇ္ ၁၂၂၁ခု ေတာ္သလင္းလအတြင္း တပရင္းျမိဳ႔ စီရင္စု  ကုန္သာရြာ ဆိုထားေလရာ အဆိုပါ ကုန္သာရြာသည္ ဒီပဲယင္းနယ္အဆံုး႐ွိ နယ္ျခားရြာပင္ ျဖစ္သည္။ကုန္း သာ ရြာအေ႐ွ႕ဘက္ ကံေအာက္႐ိႈသည္ ေရႊက်င္နယ္အဆံုးျဖစ္​​ေပလိမ့္မည္။ ေရႊက်င္နယ္မွာ ေရ႐ွင္ကုန္းရြာ အေနာက္ ၀ါးရံုပင္ ေတာင္ပို႔ထိ ဟုေဖာ္ျပထားသည္ကိုလည္ေတြ႔ရသျဖင္ေရ႐ွင္ကုန္းရြာအနီးမွ ကုန္းသာရြာအနီး၊ ထိုမွ ပိတ္​​ေတာအင္း၊ ေျမခုဘက္ဆီသို ေရႊက်င္၁၃ရြာ နယ္သည္ ဆက္လက္လာခဲ့ၿပီး အရာေတာ္ဘုရားသည္ ေတာင္ဘက္မွ ရြာသူႀကီးနယ္စပ္ပင္ျဖစ္သည္

သကၠရာဇ္ ၁၂၂၁ခု ေတာ္သလင္းလအတြင္း တပရင္းျမိဳ႔ စီရင္စု  ကုန္သာရြာေန ငေရႊျမတ္ မ်င္းမိသားကို တူေတာ္သူ ငေက်ာ္ ငေလွာက္ င.တို႔က ေငြ ၂ဲ၀ိ ခ်ိန္ ၂၃ိ ေၾကာင္းတကာ ငေတဥထံ ၀ယ္ယူသည့္ျမင္းက

 

 

 

 

 

 

၁၆။ ထန္းေတာကုန္းရြာ

 

ထန္းေတာကုန္းရြာကား ကံထူးမရြာ၏ ေျမာက္ဘက္ တစ္မိုင္ခန္႔ ေက်းကန္သြားသည့္လမ္းေဘးတြင္ တဘ္ရွိခဲ့သည္။  က်ႏုပ္တို႔ ငယ္စဥ္က အဆိုပါ ရြာေဟာင္းေနရာတြင္ အင္မတန္ၾကီးမားေသာ သေျပပင္ၾကီး တစ္ပင္ ရွိခဲ့ဖူးေလသည္။ ယခုေသာ္ကား အဆိုပါ သေျပပင္ၾကီးသည္လည္း မရွိရွာေတာ့ေပ။

ထန္းေတာကုန္းရြာကို ေျမဒူးျမိဳ႔႔ အ၀င္ ျမိဳ႔တင္နယ္စစ္တန္းပါ ထန္းေတာကုန္းရြာ ဟု ဆိုသျဖင့္ ထန္းေတာကုန္းရြာသည္  ျမိဳ႔တင္စီရင္စု ေအာက္၌ တည္ရွိခဲ့သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ထန္းေတာကုန္းရြာကို ၁၁၉၁ခုႏွစ္ ထန္းေတာကုန္းရြာေန ေမာင္ေအာ အစ္မ မရွင္ေရြး ၊(အျခားပုရပိုင္တြင္ ၁၂၆ခု ေမာင္ေအာ အစ္မ မရွင္ေရြးဟု ပါျပန္ရာ ၁၁၂၆ ဆိုလ်င္ ေ၀းသြားျပန္သျဖင့္ ၁၂၂၆ ဟုသာ ေကာက္ခ်က္ဆြဲရေပးသည္။) ၁၂၂၀ျပည့္ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ ၈ရက္ေန႔ေန႔စြဲမ်ားျဖင့္ ေတြ႔ရေလရာ မင္းတုန္းမင္း လက္ထက္ထိ ထန္းေတာကုန္းရြာသည္ ရွိေနေသးသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

အဆိုပါ ၁၂၂၀ျပည့္ႏ်စ္ ပုရပိုက္တြင္  ေက်းရြာျပဳစုေနထိုင္လိုသျဖင့္ ေမာင္ေအာက ၂ပယ္က်ဲခန္႔ကို ပနာေငြ (အခြန္ေငြ) ရြက္နီခ်ိန္ ၃၀ ဆက္သ၍ အရပ္ရပ္ေဆာင္ရြက္ရန္ ကုနေငြမ်ားကို ေမာင္ေအာက ေပးေဆာင္၍ ေက်းရြာအျဖစ္ ျပဳစုေနထိုင္ရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ သက္ေသအျဖစ္ ျမိဳ႔တင္သူၾကီး ေမာင္က်န္၊ ေျမကုရြာေန ေမာင္ရန္ေျပ၊ ကံထူးမရြာေန ေမာင္ခန္႔ ၊ ေက်းကံရြာေန ေမာင္ႏြဲ၊ သေျပရင္းရြာေန ေမာင္သာစံ ၊ ေက်းကံရြာေန ေမာင္ခ်င္ျဖဴ၊ ပနာခ်စားသူ လက္ဆည္ရြာေန ဦးေမာင္လိႈင္ စာေရး ေမာင္ျပန္ တို႔ ပါ၀င္ၾကသည္ ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ဤ၁၂၂၀ျပည့္ ထန္းေတာကုန္း ပုရပိုက္ ကေလးသည္ သမိုင္းကို အေတာ္ကေလး ေျပာျပႏိုင္ေပးသည္။ အဆိုပါႏွစ္က ေျမခုသူၾကီး ငတုပ္ၾကီး ဟု သိရသျဖင့္ အျခားပုရပိုက္တစ္ခုတြင္ ပါရွိသည့္ ေျမခု သူၾကီး အရိုးဆက္ စာရင္းႏွင့္လည္း ကိုက္ညီသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ေျမခုရြာ သူႀကီးအ႐ိုးဆက္စာရင္း

၁၁၄၅ခု ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းလက္ထက္

        ငေအာင္စို

        |

        သား ငစို ၁၁၆၄ခုစာရင္း

        |

        သား ငတုပ္ႀကီး

        |

        သားငေရႊဘီ

 

          ငေရႊဘီသည္ ငတုပ္ၾကီး၏ သားပင္ျဖစ္သည္။ ဤအရိုးဆက္စာရင္းႏွင့္ ထန္းေတာကုန္း ပုရပိုက္ပါ ငတုပ္ၾကီးကို ေတြရရွိရသည္ကား ဆရာၾကီး ဦးေက်ာ္ရွင္း ေျမခု သူၾကီး အရိုးဆက္ စာရင္း လြဲေနသည္ကို ေထာက္ျပႏိုင္သျဖင့္ အင္မတန္မွပင္ တန္ဖိုးၾကီးလွပါေပသည္။

 

သကၠရာဇ္ ၁၂၆ ခုႏွစ္ ေတာ္သလင္းလၦန္း ၅ရက္ေန႔တြင္ ေမာင္ေအာ အစ္မ မ႐ွင္ေရြးက ယုေၾကာင္ပယ္အတြင္း ယာဆိုင္ပိုင္ထိုက္သည့္ သတြန္႔ယင္းႀကီး မိသားစု မ်ိဳးက် ၇ၤက်ဲလယ္ကို အေပါင္ခံယူပါ တပ္စာေရး ေမာင္ထြန္းေကာင္း သၼီးခင္ပြန္းက ေရႊအခ်ိမ္.......ေရႊေသြး ၉ဴးး ၁ဲေန။ ၎တရတ္။ ေငြခ်ိန္ ၇ိ၃ံေငြေမြ ရြံနီမွီ။ ၎တရတ္ ၁ိ၃ံေငြေမြ ၁ိ ႐ွင္ေရြးသို႔ ေပး၍ ေက်းေပးလယ္ေပၚ အေပါင္ခံယူက်သည္ကာလ ေငြခ်ိန္ေငြခန္႔ ေမာင္ေခ်ာအင္ သိ႐ွိသူ ေမာင္ေရြး စာေရး ေငြရင္ တပ္စာေရး ေမာင္စုစူ ၁၆ိ၃ဴ း

 

သကၠရာဇ္ ၁၁၉၁ခု နယံုလျပည့္ေက်ာ္ ၈ရက္ေန႔တြင္ ထမ္းေတာကုမ္းရြာေန ေမာင္ေအာ အစ္မ မ႐ွင္ေရြးႏွင့္ ေငြ ၁၂ိ ၆ဴး၁ဲေငြေမြရြံနီ ၎ေနာံ ဦးေဘ ထပ္မာန္ေပါင္ပ်ံသည့္ ေငြေမြရြံနီ ၂၂ိ၆ဴးး။ ၎သကၠရာဇ္ကို ဆံဆြဲရြာေန ငေထြး ေက်းကံရြာေန ငခဲတို႔ ေရြးယူသည္။

 

သကၠရာဇ္ ၁၁၉၁ခု နယံုလျပည့္ေက်ာ္ ၈ရက္ေန႔တြင္ ထမ္းေတာကုမ္းရြာေန ေမာင္ေအာက ေငြသံုးရန္လိုပါသည္။ အၳံ တပ္စာေရးမင္း သၼီးခင္ပြန္းတြင္ မွန္ေတာ ေအာံ လယ္ေကာံႀကီးမိသားစု မ်ိဳးက် ၅ၤက်ဲ အေပၚတြင္ ေငြေမြရြံနီ ၂၅ဲ ၆ဴး၁ဲ ထပ္ျဖည့္ေပးပါ ေမာင္ကူ သၼီးလင္ပြန္းကို ဆိုလ်င္ ၎ေမာင္ေအာဆိုခ်က္စကားအတိုင္း ေမာင္ကူ သၼီးခင္ပြန္းက ေငြေမြရြံနီ အခ်ိန္ ၂၅ဲ ၆ဴး၁ဲ

 

သကၠရာဇ္ ၁၂၂ျပည့္ကဆံုလျပည့္ေက်ာ္၂ရက္ေန႔ ေျမခုရြာသူႀကီးငတုပ္ႀကီးက ေျမဒူးၿမိဳ႔အ၀င္ ၿမိဳ႔တင္နယ္ စစ္တန္းပါ ထန္းေတာကုန္းရြာေတာင္ ယုေခ်ာင္ေရယူေျမာင္းကြဲ အေ႐ွ႕လားေသာ္ ၀က္လူး႐ိႈကို ေ႐ွာက္၍ ၀က္လူးအိုင္ အေ႐ွ႕လမ္းမထိ၊ ေျမာက္ကိုလားေသာ္ လမ္းမေ႐ွာက္၍ ႏြားမေပးေျမာင္းထည့္(ထိ)၊ အေနာံလားေသာ္ ေျမာင္းေ႐ွာက္ နတ္ကြန္းထိ၊ အေနာံကိုလားေသာ္ ေျမာင္းကိုေ႐ွာက္၍ သပ္မွတ္ရင္းေျမာင္းရာ၊ ၎လယ္ေျမကံုးရပ္ေဒါင့္စြန္း ၂ပယ္ က်ဲခန္႔႐ွိသည္မ်ားကို ေက်းရြာ ျပဳစုေနထိုင္လုပ္စားပါရေအာင္ နယ္ေျမအစိုးရသူတို႔ထံ ေလ်ာက္ထားေျပာဆိုပါ။ ေမာင္ေအာက အစီရင္ခံသည္ျဖစ္ပါ၍ ၎နယ္ေျမ၂ပယ္က်ဲခန္႔ကို ပနာေငြ ရြံနီခ်ိမ္ ၃၀(ရြက္နီခ်ိန္)ကို ဆက္သ။ မစေတာ္မူပါမည္အေၾကာင္းႏွင့္ အစီရင္ခံခ်က္အရ ေျမဒူးၿမိဳ႕စစ္တန္းခံ ၀က္လူး႐ိႈေျမာံဘက္ လယ္ေျမကုန္းရပ္ ၂ပယ္ က်ဲမ်ားတြင္ အိမ္ေခ်လူေနေက်းရြာျပဳစုလိုသူ ေမာင္ေအာက ပနာေငြရြံနီခ်ိန္၃၀ကို ဆက္သ၍ အရပ္ရပ္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ႐ွိသည္မ်ားကို ေမာင္ေအာက ေပးေဆာင္ၿပီးလ်င္ ၎ေျမေပၚတြင္ေက်းရြာတည္လုပ္စားေစ၍ ေမာင္ေအာကို ပနာခ် စားေပးအပ္႐ွိသည့္ကာလ။ သိ႐ွိသူ ၿမိဳ႕တင္သူႀကီးေမာင္က်ံ၊ ေျမကုရြာေန ေမာင္ရန္ေျပ၊ ကံထူးမရြာေန ေမာင္ခန္႔ ၊ ေက်းကံရြာေန ေမာင္ႏြဲ၊ သေျပရင္းရြာေန ေမာင္သာစံ ၊ ေက်းကံရြာေန ေမာင္ခ်င္ျဖဴ၊ ပနာခ်စားသူ လက္ဆည္ရြာေန ဦးေမာင္လိႈင္ စာေရး ေမာင္ျပန္။

 

 

၁၇။ ပကားရြာ

 

ပကားရြာ ပါရွိသည့္ ပုရပိုက္ကို က်ႏုပ္ အိမ္ကေလူ အသစ္ေဆာက္စဥ္ ရြာမွ သူငယ္ခ်င္ လက္သမားဆရာအား ေခၚေဆာက္ခိုင္းစဥ္က အဆိုပါပုရပိုက္ကေလးကို အမွတ္မထင္ ဖတ္ျပမိလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ က်ႏုပ္ပဲ အမွတ္မွားလိုက္ေခ်သေလာ ရွန္းမနီရြာႏွင့္ လြဲမွတ္လိုက္ေခ်သေလာ မသိေခ်။ ဘယ္လိုမွ ျပန္ရွာမရေခ်။ ရွိသမ်ွ ပုရပိုက္မ်ားကို အဖန္ဖန္တလဲလဲ ျပန္ဖတ္ရာ လံုး၀ပင္ ရွာမေတြ႔ေတာ့ေခ်။ အမွတ္လြဲသည္ဟုသာ မွတ္ယူရေပေတာ့မည္။

ပကားရြာသည္ အိုင္လ်ားရွည္ရြာမွ ေၾကာင္ဆင္းအိုင္ရြာသို႔ သြားသည့္ လမ္းမ၏ ေတာင္ဘက္ တြင္ တည္ရွိသည္။ ေၾကာင္ဆင္းအိုင္ရြာမေရာက္မီ ေတာင္ဘကရွိ ္ အိုင္လ်ားရွည္ရြာမွ ဦး၀င္းေအာင္၏ သရက္ျခံ၏ အေနာက္ဘက္ တည္ရွိသည္။ လက္ရွိတြင္ ဘုရားအို ႏွစ္ဆူသာ က်န္ရစ္ေတာ့သည္။

ဘုရားအို ႏွစ္ဆူအနက္ အေရွ႔ဘက္က ကုန္းထဲရွိ ဘုရားမွာ ေဖာင္းရစ္အထိ  က်န္ရွိေနေသးသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ လက္ရွိတြင္ ေက်ာင္းကုန္းရြာမွ ကိုမိုးေဆြ၏ ယာေတာေနရာျဖစ္ျပီး ဦးမိုးေဆြမွ ဘုရားကေလးကို တံတိုင္းခတ္ေပး ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အေနာက္ဘက္ ခပ္လွမ္းလွမ္းရွိ တစ္ဆူမွာ မုဒ္ေပါက္ အထက္ေနရာေလာက္မွ ပ်ိဳက်ေနသည္။ ဤဘုရားႏွစ္ဆူ၏ ထူးျခားခ်က္ကား တစ္နယ္လံုးရွိ မည္သည့္ဘုရားတြင္မွ မေတြ႔ခဲ့ဖူးသည့္ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ ထားသည့္ မုဒ္ေပါက္မ်ားမွာ က်ဥ္းလြန္းေနျခင္းပင္။ အ၀က်ဥ္းျပီး အထက္ေအာက္ကား အေတာ္ကေလး ရွည္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

 

၁၈။ ရွမ္းမနီရြာ

 

ရွမ္းမနီရြာသည္  ရကဲဘုရားမ်ားတည္ရွိရာ ရကဲေတာ၏ အေရွ႔ဘက္္ ကပ္လ်က္တြင္ တည္ရွိသည္။ ယခု ေၾကာင္းဆင္းအိုင္ရြာ ဦးဆန္းမင္းေအာင္၏ ယာေတာႏွင့္ ကပ္လ်က္ပင္။ ဤရွမ္းမနီရြာကို ၁၂၄၅ခု သစ္ေစးေဆာက္လက္ခြန္မ်ား စာရင္းတြင္ ေၾကာင္ဆင္းအိုင္ရြာ ေဆာက္စာရင္းတြင္ ရွန္းမနီ ရြာရင္းေတာ ဟု ေတြ႔ရသျဖင့္ အဆိုပါ ၁၂၄၅ခုႏွစ္ထိ ရွမ္းမနီရြာသည္ ရွိေနေသးသည္ကို ေတြ႔ရွိရေလသည္။ ရြာငယ္ရြာသိမ္ကေလးသား ျဖစ္ေပမည္။

ပါေတာ္မူျပီးေနာက္ အဂၤလိပ္လက္ထက္တြင္ ေက်းရြာမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရ လြယ္ကူေစရန္ အိမ္ေျခအနည္းးဆံုး  ၂၀ ရွိရမည္ဟု အမိန္႔ထုတ္ကာ ရြာသိမ္ရြာငယ္မ်ားကို နီးစပ္ရာ ရြာၾကီးမ်ားသို႔ ေပါင္းေစသည္ ဟု ဆိုသည္။ သို႔ႏွင့္ အဆိုပါ ရွမ္းမနီရြာ ႏွင့္ အေနာက္ဘက္ရွိ ရကဲရြာတို႔သည္ ေၾကာင္ဆင္းအိုင္ရြာသို႔ ေပါင္းသြားၾကမည္ဟုသာ ယူဆရေပေတာ့သည္။

 

ျမင္းက်အိုင္ေတာ                                          မွာ ငစံေဆးေတာ

ကြၽဲကမေတာ                                                      မွာ ငျပင္အိုးတာ
လ်ိႈအေနာံဘက္ေတာ                                              မွာ ငေသာင္းေတာ
႐ွန္မနီရြာရင္းေတာ                                                မွာ ငေက်ာ္ေတာ
ေရပ်ာကြင္းေတာ                                                  မွာ ငေပါေတာ
သေဌးကုန္းေတာ                                                  မွာသူႀကီးမမိလိႈင္ေတာ
ျမင္းက်အိုင္အေနာံပိုင္းေတာ                                      မွာငစံေဆးေတာ
သၿဂၤိဳင္းကုန္းေၾကာင္နားေတာ                                                             မွာငျပင္းအိုးေတာ

ေပါင္း                                             

 

No comments:

Post a Comment