ျပံဳးေတာ္မူ(၂၀)

ဂ်ပန္ေခတ္တုန္းကေပါ႔ေလ။တစ္ရက္မွာ ေယာင္ထံုးနဲ႔ ဗမာၾကီးက လမ္းေလ်ွာက္ေနတုန္း ဂ်ပန္စစ္သား တစ္ေယာက္က ျမင္သြားေတာ့ ေနာက္ကေန အတင္း လိုက္ေျပးလာသတဲ႔။ဗမာၾကီးကလည္း ဟာ ငါ့ေတာ့ ဂ်ပန္ကင္ေပတိုင္က သူလ်ွဳိ  ထင္ျပီး လိုက္ဖမ္းတာေနမွာပဲ ဆိုျပီး ေရွ ႔ကေန အတင္းေျပးသတဲ႔။သူက ေျပးေလ ေနာက္က ဂ်ပန္ကလည္အတင္းလိုက္ေလေပါ့။ တစ္ေနရာေရာက္ေတာ့ ဗမာၾကီးက ခလုတ္တိုက္ျပီး လဲေရာတဲ႔။အဲဒီမွာ ဂ်ပန္ၾကီးက ေနာက္္က မွီလာျပီး ဗမာၾကီးရဲ႔ ပုဆိုးကို ဆဲြခ်ြတ္သတဲ႔။အဲဒီၾကေတာ့မွ ဂ်ပန္ၾကီးက ေျပာတယ္။ အိုး ဘိရုမာ အတူတူပဲ  တဲ့။

ဘ၀အေမာေျပႏိုင္ၾကပါေစ။

ျပံဳးေတာ္မူ(၁၉)

ဗမာၾကီးက ရွမ္းမၾကီးနဲ႔ အိမ္ေထာင္ၾကသတဲ႔။ဗမာၾကီးကလည္း ရွမ္းစကားက နားမလည္ဘူးတဲ႔။ဟို ရွမ္းမၾကီးကလည္း ဗမာစကားက ေကာင္းေကာင္း မေျပာတတ္ဘူးတဲ႔ေလ။တစ္ေန႔ေတာ့ ဗမာၾကီးက ထမင္းစားေတာ့ သူ႔မိန္းမကို ငရုတ္သီး ယူခဲ႔စမ္းလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ရွမ္းမၾကီးကလည္း နားမလည္ေတာ့ ခရမ္းခ်ဥ္သီးေတြ ယူလာခဲ႔သတဲ႔။ဒါနဲ႔ ဗမာၾကီးက ငရုတ္သီး ငရုတ္သီးလို႔ ထပ္ေျပာတယ္။ရွမ္းမၾကီးက မီးဖိုေခ်ာင္ထဲ ၀င္ေျပးျပီး ၾကက္သြန္ဥေတြ ယူလာျပန္သတဲ႔။ဒါနဲ႔ ဗမာ ေယာက်္ားၾကီးလည္း  ေဒါသေတြ ထြက္လာျပီး  ဒီမိန္းမေတာ့ မျဖစ္ဘူး။ကြာမ ကြာမ လို႔ ေျပာလိုက္တယ္။သူေျပာတာကေတာ့ ဆက္ေပါင္းလို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ကြာမွပဲ ရေတာ့မယ္ေပါ့။အဲဒီၾကေတာ့ ရွမ္းမၾကီးက မီးဖိုေခ်ာင္ထဲ ၀င္ေျပးျပီး ငရုတ္သီးေတြ ယူလာခဲ႔သတဲ႔။ဗမာလို မျဖစ္ဘူး ကြာမ ဆိုတာက ရွမ္းစကားနဲ႔ဆို  ငရုတ္သီး ယူလာခဲ႔ လို႔ အဓိပၸာယ္ ရသတဲ႔ေလ။   

ဘ၀အေမာေျပႏိုင္ၾကပါေစ။

ျပံဳးေတာ္မူ(၁၈)

တို႔ရြာက ဦးဖိုး၀င္းက သစ္ရာပင္ရြာသစ္က ကြ။ငါတို႔ရြာက ေဒၚေအးငိုနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ေတာ႔ ဆံထံုးေနာက္ ေယာင္ပါလာတာေပါ႔ကြာ။တို႔ကေတာ့ ဖိုးေလး၀င္းလို႔ ေခၚတာေပါ႔။ငါငယ္တုန္းကေတာ့ ထန္းတက္ေတာ့ သူ႔ထန္းေတာနဲ႔က အနီးကေလး၊။သူ႔ခင္မ်ာ ထန္းရည္ခါးကလည္း အေတာ္ၾကိဳက္ရွာတယ္။ဒါနဲ႔ သူ႔မိန္းမ မသိေအာင္ ခိုး ေသာက္ရရွာတယ္။တစ္ေန့ေတာ့ ေဒၚေအးငိုက သူ႔ေယာက်္ား ထန္းရည္ခါးမူးလာေတာ့ ဆဲတယ္ကြ၊။၊ေခြး မေသာက္တဲ႔ အေရေတြ ေသာက္ေသာက္လာတယ္တဲ႔။အဲဒီေတာ့ သူ႔သား ဟန္ေသာင္းက ထေျပာတယ္။အေမရ အဲဒီလို မဆဲပါနဲ႔။ မေသာက္တဲ႔လူေတြ ေခြးျဖစ္ကုန္ျပီတဲ႔။ဟီး ဟီး၊
ဘ၀အေမာ ေျပႏိုင္ၾကပါေစ။

ဖိုးရဲက်ား(၆)

က်ဳပ္ အထက္က ေျပာခဲ႔သလိုပဲ။ဖိုးရဲက်ားက မိန္းမက ႏွစ္ေယာက္။အၾကီးက ေဒၚေရႊင။အငယ္က ေဒၚဖြားဇံ။သူ႔စာခ်ဳိးအတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ ပဲၾကား ေရပြ ဆားငံ ၊ ရဲက်ား ေရြင ဖြားဇံ ေပါ့။တစ္ေန႔ေတာ့ ေဒၚေရႊငက ကိုရဲက်ား ေတာ္ က်ဳပ္ကို ျဖတ္ခ်င္လည္း ျဖတ္ေတာ္။ဒါမွ မဟုတ္ရင္ ဖြားဇံကို ျဖတ္ လို႔ဆိုေတာ့ ဖိုးရဲက်ားက ဟာ ေတာက္တီးေတာက္တဲ႔ ေရႊငရာ နင္က အၾကီး။နင့္ျဖတ္လို႔ ဘယ္ျဖစ္ပါ့မတုန္းဟ။ဖြားဇံကိုေတာ့ ဆက္ေပါင္းရဦးမွာေပါ့ဟ တဲ႔။

ဗဟုသုတ

ဟိုေန႔က သူရိယေန၀န္းဂ်ာနယ္ဖတ္မိေတာ့ က်ဳပ္ ဆယ့္ေလးငါးႏွစ္ အရြယ္တုန္းက ဖိုးရဲက်ား ရြတ္ျပတဲ႔ တေဘာင္ကို သတိယမိတယ္ဗ်။သူရိယေန၀န္းထဲက သံခေမာက္ေလးေယာက္နဲ႔ အဖိုးေျပာျပတဲ႔ တေဘာင္နဲ႔က နည္းနည္းေလး ကဲြေနတယ္ ထင္ပါရဲ႔။ေကာင္းတာကေတာ့ အေကာင္းခ်ည္းပါပဲ။တိုင္းျပည္ကိုကယ္တင္မယ့္ သံခေမာက္ေဆာင္း လူစြမ္းေကာင္း ေလးေယာက္မ်ား လာဦးမယ္ ထင္ပါရ႔။ဲငါ႔ ေျမး အခု အဖိုးရြတ္ျပတာေတြ က်က္ထားစမ္းကဲြ႔။ဒါေတြက မလာေသးဘူး။ေနာက္မွ လာမွာတဲ႔။အဲဒီၾကရင္ တိုင္းျပည္က ခ်မ္းသာလာမွာကြ တဲ႔။အဖိုးက က်က္ထားဆိုလို႔ ဆိုေကာင္းေကာင္းရွိတိုင္း ဆိုလာခဲ႔တာ အဖိုးစာထဲက ဒႆသကၠရာစ္ ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာ အဖိုးကို မေမးမိခဲ႔ဘူး။အဖိုးကလည္း ေသတာ အႏွစ္ ၂၀ေက်ာ္ျပီ။က်ဳပ္လည္း အဲဒီ စာတစ္လံုးထဲနဲ႔ ေခါင္းမူးလာတာ အႏွစ္ ၃၀ေက်ာ္ခဲ့ေပါ့။က်ဳပ္တစ္ေယာက္ထဲ ဦးေဏွာက္ေျခာက္ခဲ႔ရတာ အခု ဒီဖြဘုတ္ၾကီး ေပၚလာမွပဲ က်ဳပ္သူငယ္ခ်င္းေတြကို ၀ိုင္းျပီး ဦးေဏွာက္ ေျခာက္ခိုင္းရေတာ့တယ္။က်ဳပ္လည္း တေဘာင္ေတြကို စိတ္၀င္စားလြန္းလို႔ အကုန္ေလ်ွာက္ဖတ္တာ ထြက္ခဲ႕သမွ်တေဘာင္ကေတာ့ အကုန္ မွန္ခဲ႔တာခ်ည္းပဲဗ်။အခုလည္း ဒီတေဘာင္ကို အျမန္ဆံုး မွန္ေစခ်င္လွျပီဗ်ာ။တိုင္းျပည္ကလည္း ဦးပုညစာထဲကလို အမြဲတကာ့ ထြဋ္ေခါင္ ဖြတ္မင္းေနာင္ ျဖစ္ေနတာမို႔။

ဒႆသကၠရာဇ္ သိမ္းသည့္ႏွစ္တြင္ ရွင္က်က္ပရမာ မင္းေလာင္းလာသည္ သက္သာပန္းေတာင္း ျမိဳ႔တေကာင္း ျမိဳ႔ေဟာင္းျမိဳ႔သစ္ တည္လိမ့္မည္။ လူစြမ္းေကာင္းေလးေယာက္ သံခေမာက္နဲ႔ ေနာက္လိုက္အတူ ပါလိမ့္မည္။ သူေတာ္ေယာင္ဟန္ ဖန္ဆင္းကူလို႔ သိၾကားမင္းက ဆင္ျဖဴသံုးစီး ျမင္းပ်ံၾကီးနဲ႔ အျပီးဆက္သ လာလိမ့္မည္။ တစ္စီးရွင္က ပိဋကတ္ေပစာတင္ တစ္စီးရွင္က ဘုရင္တက္စီး တစ္စီးရွင္က ဇနီး မိဖုရား စီးလိမ့္မည္။ နန္းတက္ျပီးကာ တိုင္းျပည္မွာ ရတနာေရႊမိုးေငြမိုး ရြာလိမ္႔မည္။ တစ္ရာ့တစ္ပါး လူမ်ဳိးမ်ား စား၍မကုန္ ေပါလိမ့္မည္ တဲ႔။

က်ဳပ္အဖိုးက က်က္ထာစမ္း ငါ႔ေျမးဆိုလို႔ က်က္ခဲ႔ရတဲ႔ တေဘာင္ပဲ။ဘယ္ေတာ့မ်ား လာမွာလည္းေတာ့ မသိေတာ့ဘူး။

ပင္းယျမိဳ႔ေဟာင္း တစ္ေနရာ

21 Aug 2013

ဒီေန႔ေတာ့ ပင္းယျမိဳ႕ေဟာင္း နန္းေတာ္ရာနားက ဂူႀကီးသုံးလံုးဘုရားမွာ ေတာရေဆာက္တည္ ဓူတင္က်င့္
သီတင္းသုံးေနတဲ႕ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဆ ဝါဆိုသကၤန္း ကပ္ၿပီး နန္းေတာ္ေဟာင္းေနရာကို သားနဲ႕သမီးကို လွည့္ျပတယ္။ နန္းေတာ္ေဟာင္းေနရာက အိုးကြဲေတြ အေတာ္မ်ားတယ္။ ေဆးတံအိုးအက်ိဳးေတြ ၁၅ အိုးေလာက္ ဆီမီးခြက္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွာေတြ႔ခဲ႕လို႔ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြမို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီး တရားထိုင္တဲ႕ ဂူေဘးမွာ စီျပီး ထားခဲ႕တယ္။
ေနာက္ေလ့လာခ်င္တဲ႕လူ ေလ့လာလို႔ ရတာေပါ့။ပင္းယေခတ္ ၁၄ရာစုက ေရးထိုးထားတဲ႕ ေက်ာက္စာကို
ဖတ္ႀကည့္တယ္။ ဘယ္လိုမွ မဖတတ္တတ္ပါဘူး။ ဥဇနာမင္းႀကီးနဲ႕ နေမာတသတိပဲ ဖတ္တတ္တယ္။
အဲဒီကေန ျမင္ပါလွည့္ဘုရားန႔ဲ ျမင္ပါဘူးဘုရား ႏွစ္ဆူကို ဝင္ဖူးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆူးတြင္းပစ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ႕ ေက်ာင္းကို ဝင္ႀကည့္ခဲ႕တယ္။ ရာဇဝင္မွာေတာ့ ေလးထပ္ေက်ာင္း႔လို႔ ဆိုတယ္။ အုတ္တံတိုင္း ေလးဆင့္ရွိလို႔မ်ား ေလးထပ္ေက်ာင္းလို႔ ေခၚခဲ႕ေလသလား မသိပါဘူး။ဆူးတြင္းပစ္ဆရာေတာ္ ကေလးတုန္းက အေမကဆံုးျပီး အေဖက ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳတယ္။

မိေထြးက ဒီလင္ပါသားနဲ႕ဆို မေပါင္းႏိုင္ဘူးဆိုလို႔ ဖခင္က ေတာထဲေခၚၿပီး ဆူးတြင္းထဲ ပစ္ခ်ခဲ႕တယ္။ အဲဒါ ခရီးသြား ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးက ကေလးငိုသံႀကားလို႔ ရွာႀကည့္ေတာ့ ဆရာေတာ္ေလာင္းကေလးကို ေတြ႕ေတာ့ သူ့ေက်ာင္းကို ေခၚသြားျပီး ကိုရင္ ဝတ္ေပးလိုက္တယ္။ဆူးတြင္းပစ္လို႔ နာမည္ေပးျပီးဆရာေတာ္က ေမြးစားကာ စာေပက်မ္းဂန္ေတြ

သင္ေပးတယ္။ေနာက္ေတာ့ ဆူးတြင္းပစ္ဆရာေတာ္ရယ္လို႔ ထင္ရွားလာတယ္။
အဲဒီလို ေက်ာ္ႀကားလာေတာ့ မိေထြးက အၿပစ္ႀကီးမွာစိုးလို႔ ေတာင္းပန္ကန္ေတာ့ရေအာင္ သူ့ေယာက်္ားကို ပင့္ခိုင္းတယ္။ ဖခင္လည္း ဆရာေတာ္ဆီ လာခဲ႕တယ္။ ဝတ္ႀကီးဝတ္ငယ္ ၿပဳစုေနေပမယ့္ ဆရာေတာ္က တစ္ခါမွ စကားမေျပာဘူး။ ဖခင္ဒကာႀကီးလည္း အေနရခက္ခက္နဲ႕ ကပၸီယလုပ္ေနရတာေပါ့။
တေန႔ေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက သူ႔့ေက်ာင္းကို လက္ေထာက္ဆရာေတာ္ကို လႊဲအပ္တယ္။ သူ တျခားကို ႀကြေတာ့မယ္ေပါ့။ ၿပီးေတာ႔ ဆြမ္းဘုန္းေပးတယ္။ဆရာေတာ္လည္း ဆြမ္းဘုန္းေပးတုန္း ငရုတ္းသီးေတာင့္ေလး ဝါးမိလို႔ စပ္လိုက္တာလို႔

ညည္းလိုက္ေတာ့ ဆရာေတာ္ရဲ႕ဖခင္က ဝမ္းသာလိုက္တာဘုရား။ တပည့္ေတာ္ လခ်ီျပီး ဝတ္ႀကီးဝတ္ငယ္ ျပဳစုလာတာ

တခါမွ စကားမေျပာဘူး။ဒီေန႔မွ ေျပာသံႀကားရေတာ့တယ္ ဘုရားတဲ႕။ဆရာေတာ္က ဒကာႀကီးလာကတည္းက

ဘုန္းႀကီးသိတယ္။ ကိစၥေတြ မျပတ္ေသးလို႔။ဒီေန႔ေတာ့ ေက်ာင္းလည္း လႊဲအပ္ျပီးျပီ။ဒကာႀကီးေနာက္ကို ဘုန္းႀကီး
လိုက္ခ႕ဲမယ္ဆိုျပီး အဲဒီေန႔မွာပဲ ႀကြလာခဲ႕တယ္။ပင္းယျမိဳ႕နားေရာက္ေတာ့ မိုးက ခ်ဳပ္သြားလို႔ တည္းစရာမရွိတာနဲ႕

အမတ္ကေတာ္ျဖစ္ေနတဲ႕ အမ်ိဳးအိမ္ဆီသြားေတာ့ အဲဒီအမ်ိဳးက ဆရာေတာ္ကို သိလည္းမသိ ႀကားလည္းမႀကားဖူးဘူးလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ဒါနဲ႕ဆရာေတာ္တို႔လည္းပဲ ဆက္လာခဲ႕ရတယ္။ ခဏေနေတာ့ ဘုရင္ႀကီးေဆာက္ထားတဲ႕

ေလးထပ္ေက်ာင္းနား ေရာက္သြားတယ္။ေက်ာင္းေပါက္ဝမွာ ပိဋကတ္သုံးပုံကို ေခ်ာက္ခ်ားႏိုင္သည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား

သီတင္းသုံးရန္လို႔ ေရးထားတယ္။ဆရာေတာ္လည္း ဒီေက်ာင္းကိုတက္ျပီး သီတင္းသုံးတယ္။မိုးမလင္းခင္ ဖခင္ႀကီးကို

ရြာထဲသြား စနည္းနာခိုင္းတယ္။ဖခင္ႀကီးလည္း လူတစ္ေယာက္ ေလလည္တဲ႕ အသံပဲ ႀကားခဲ႕ရတယ္။

ေက်ာင္းျပန္ေရာက္ေတာ့ ဆရာေတာ္ကို ေလလည္သံပဲ ၾကားခဲ႕တယ္လို႔ ေလ်ာက္ေတာ့ ဒကာႀကီး ငါ့ကို အိုးစည္

ဗံုေမာင္းတီးျပီး ဒီေက်ာင္းကို ငါ့အား လွဴလိမ့္မယ္တဲ႕။မနက္လင္းေတာ့ ေလာကနီတိပါဠိေရးတဲ႕ စတုရဂၤဗလ

အမတ္ႀကီးက ေရာက္လာျပီး ဆရာေတာ္ကို ပညာစမ္းတာေပါ့။ ဆရာေတာ္ႀကီးဟာပိဋကတ္သုံွးပုံကို
ႏွ႕ံစပ္မွန္းသိလို႔ ဘုရင္ႀကီးကလည္း ေလးထပ္ေက်ာင္းႀကီးကို ပြဲလမ္းသဘင္ က်င္းပျပီး လွဴလိုက္တယ္။

ဒီလိုနဲ႕ ဆရာေတာ္ႀကီးလည္း မင္းကိုးကြယ္တဲ႕ ဆရာေတာ္ႀကီး ျဖစ္လာတာကိုး။ အဲဒီလို နာမည္ႀကီးဘုန္းႀကီးလာေတာ့မွ တခိ်န္က အမတ္ကေတာ္ျဖစ္တဲ႕ အမ်ိဳးကလာျပီး သူ့အမ်ိဳးဘုန္းႀကီးေပါ့ အရပ္ထဲ ေလ်ာက္လည္ေျပာ ဆရာေတာ္ႀကီးဆီ ဆြမ္းလာပို့ေပါ့။ ဆရာေတာ္ႀကီးလည္း အခုမွလာၿပီး အမ်ိဳးေတာ္တယ္ေျပာ

ဆြမ္းလာပို႔ေတာ့ မျမင္ေယာင္ေဆာင္ ေနေတာ့တာေပါ့။ ဒါနဲ႕ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးက ဆရာေတာ္ရဲ႕ေလးထပ္ေက်ာင္းေပါက္မွာ ဘုရားတည္ျပီး ျမင္ပါလွည့္ဘုရားလို႔ အမည္ေပးတယ္။
ဒါနဲ႕ ဆရာေတာ္ႀကီးကလည္း အဲဒီဘုရားရဲ႕ အေရွ႕နားမွာ ဘုရားတစ္ဆူတည္ျပီး ျမင္ခ်င္ပါဘူးလို႔ ဘုရားကို ဘြဲ႕ေတာ္ေပးတယ္။အခုေတာ့ ျမင္ပါဘူးဘုရားလို႔ ေခၚႀကတယ္။ဒါကေတာ့ ပုဂံေခတ္ပ်က္ျပီး ရွမ္းညီေနာင္သုံးဦးက

စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕တဲ႕ ဒုတိယျမန္မာထီးနန္း စတင္ခဲ႕ရာ ပင္းယျမိဳ႕ေဟာင္းကို ဒီေန့ေရာက္ခဲ႕လို႔ ျမင္ပါလွည့္နဲ႕ ျမင္ပါဘူးဘုရား၊ဆူးတြင္းပစ္ဆရာေတာ္အေႀကာင္း ဖတ္ခဲ႕ဖူးသမ်ွထဲက
မွတ္မိသမ်ွကို ငါ့ညီေလးေတြကို ပ်င္းေနမွာစိုးလို႔ ဗဟုသုတအျဖစ္ ေဝမွ်လိုက္တာပါ။

A Little Bagan of Myaygu Village,Taze Township,Sagaing Division,Myanamr

Traditional weaving in a small village in Myanmar

U Pein Bridge at sunset time, Myanmar

နမ္႔မဆန္ မွ သီေပါသို႔ ေျခလ်င္ခရီး Trekking from Namsam to Hsipaw,Myanmar

သေစၥးထိုးျခင္း

ဇီးေပါက္ရြာႏွင့္ အနီးပါတ္၀န္းက်င္ ဓာတ္ပံုမ်ား

မကၡရာမင္းသားၾကီး ရွာပံုေတာ္(၂)

အေလာင္းမင္းတရားၾကီး နတ္ရြာစံခါနီးမွာ သူ႔သားေတာ္ေတြကို သူေသျပီးရင္ ထီးနန္းကို လက္ညွဳိးတိုရွည္အတိုင္း ၾကီးစဥ္ငယ္လိုက္ ဆက္ခံရစ္ဖို႔ မွာၾကားခဲ့တယ္။ဆင္ျဖဴရွင္က ယိုးဒယားက အျပန္မွာ အေလာင္းမင္းတရားရဲ႔ လက္ရံုးေတာ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြကို သူ႔ကို ေထာက္ခံဖို႔ စည္းရံုးတယ္။ဒါေပမယ့္ မင္းေခါင္ေနာ္ရထာ စတဲ့ စစ္ေသနာပတိေတြက လက္မခံဘူး။သူတို႔ အရွင္ မိန္႔ေတာ္မူတဲ့ အတိုင္းသာ လိုက္နာႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာလို႔ ဆင္ျဖဴရွင္ရဲ႔ အၾကံဟာ ပ်က္သြားတယ္။ဒါကို ေနာင္ေတာ္ၾကီးမင္း သိေတာ့ အဆံုးစီရင္ဖို႔ လုပ္တယ္။ဒါေပမယ့္ မယ္ေတာ္ မိဘုရားၾကီးက ငိုယိုေတာင္းပန္လို႔ အျပစ္က ခြင့္လႊတ္ျပီး ခမည္းေတာ္ရဲ ႔အမိန္႔ေတာ္ျမတ္အတိုင္း ညီေတာ္ကို အိမ္ေရွ ႔မင္း အျဖစ္ ခန္႔ေတာ္မူတယ္။စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာေတာ့ ေနာင္ေတာ္ၾကီးမင္းကို ဆင္ျဖဴရွင္က ေသနတ္နဲ႔ ပစ္သတ္ျပီး ဘုရင္လုပ္တယ္လို႔ ေရးထားတယ္။သမိုင္းေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ဇာတ္လမ္းဖြဲ႔ေရးထားတာေပါ့။ေနာင္ေတာ္ၾကီးမင္း နတ္ရြာစံေတာ့ ညီေတာ္ ဆင္ျဖဴရွင္ နန္းတက္တယ္။အဲဒီမွာ ဇာတ္လမ္းက စတာပဲ။ခမည္းေတာ္အေလာင္းမင္းတရားၾကီးရဲ႔ အမိန္႔အတိုင္းဆိုရင္ ညီေတာ္အျမင့္မင္းသားကို အိမ္ေရွ႔ မင္းရာထူးေပးရမယ္။ဒါေပမယ့္ ခမည္းေတာ္စကား နားမေထာင္ပဲ သူ႔သား စဥ့္ကူးမင္းသားကို အိမ္ေရွ ႔ေပးတယ္။ေနာက္ပိုင္း စဥ္႔ကူးမင္းလက္ထက္  ညီေတာ္ေတြက ပုန္ကန္ေတာ့ အျမင့္မင္းသားၾကီးကို ဖမ္းမိသြားတယ္။မင္းသားၾကီးဟာ က်န္တဲ႕ ညီေတာ္ေတြရဲ ႔ ေနာင္ေရးအတြက္ အခု ပုန္ကန္တာဟာ သူတစ္ေယာက္ထဲပါ။က်န္တဲ႔ ညီေတာ္ေတြ မပါဘူးလို႔ ျငင္းဆိုတယ္။ဒါေၾကာင့္ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းတို႔ ပင္းတလည္းတို႔ စည္သာမင္းသားသားတို႔ ဟာ အသတ္မခံရပဲ အျမင့္မင္းသားၾကီးသာ ေရတိမ္နစ္သြားရရွာတယ္။
ဆင္ျဖဴရွင္ နတ္ရြာလားေတာ့ သားေတာ္စဥ့္ကူမင္း နန္းတက္တယ္။နန္းတက္ျပီးေတာ့ ဘေထြးေတာ္မင္းသားၾကီးေတြကို ရာထူးရုပ္သိမ္းျပီး ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ေ၀းရာကို ပို႔တယ္။ေနာင္ေတာ္ၾကီးမင္းရဲ ႔ သားေမာင္ေမာင္ကို ေဖာင္းကားဘက္။ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းကို စစ္ကိုင္းဘက္ စသျဖင့္ ပို႔ပစ္လိုက္တယ္။အေလာင္မင္းတရားၾကီး ရဲ႔ သားေတာ္ေတြလည္း ခ်ဳိ႔ခ်ဳိ႔တဲ့တဲ့ ေနၾကရတာေပါ့။ဒီ စဥ့္ကူးမင္းဟာ အရက္ေသစာ ေသာက္စားမူးယစ္ျပီး နန္းေတာ္ထဲကို ေန႔မွန္းညမွန္း မသိ ၀င္ထြက္ေတာ္မူတယ္။ဘိုးေတာ္ဥိး၀ိုင္းတို႔ ညီေနာင္ေတြကလည္း ထီးနန္းရဖို႔ အကြက္ေကာင္းေခ်ာင္းေနတာေပါ့။တစ္ရက္မွာ စဥ့္ကူးမင္း အညာသီဟေတာကုိ ဘုရားဖူးအသြား ေဖာင္းကားစားေမာင္ေမာင္က အၾကံေကာင္းသြားျပီး လူယံုေတာ္ ဂါမဏိတို႔နဲ႔ ၁၇၈၂ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၅ရက္ ညသန္းေခ်ာင္ေလာက္မွာ ေ၀ါစင္ေပၚတက္ျပီး ဘုရင္ေယာင္ေဆာင္ကာ အင္း၀ျမိဳ႔တံခါးကို ေရာက္လာျပီး တံခါးဖြင့္ခိုင္းတယ္။တံခါးမွဴးေတြက ဘုရင္က ဘုရားဖူးသြားတာ ဘယ္ႏွယ္ျဖစ္ႏိုင္ပါ့မလဲဆိုေတာ့ ဟ ငါတို႔ ဘုရင္ေန႔မွန္းညမွန္းမသိ မူးေနတာ။အခုျပန္မယ္ဆိုလို႔ျပန္ခဲ႔ရတယ္။တံခါးသာ ျမန္ျမန္ဖြင္႔စမ္းဆိုလို႔ ဖြင္႔ေပးလိုက္ေရာ ေဖာင္းကားစား ေမာင္ေမာင္ဟာ အၾကံေကာင္းေတာ့ နန္းေတာ္ေပၚေရာက္သြားျပီး ဘုရင္ျဖစ္သြားတယ္။
ေဖာင္းကားစားဘုရင္ျဖစ္ေတာ့ ဘေထြးေတာ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဦး၀ိုင္းတို႔ ၊စည္သာမင္းသားတို႔ကို အင္း၀ကို ျပန္ေခၚျပီး ရာထူးျပန္ေပးတယ္။အမွန္ကေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေျဖာင္ပစ္ဖို႔ ေခ်ာ့ေခၚလိုက္တာပဲ။သူ ဘုရင္ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း သူကိုးကြယ္တဲ့ ဘုန္းၾကီးက နန္းေတာ္ေရာက္လာျပီး ဘုရင္ ၾကာၾကာ လုပ္ခ်င္ရင္ ျမိဳ ႔အေနာက္ဘက္က ကုကၠဳိလ္ပင္ၾကီးကို ျမန္ျမန္ သတ္လို႔ ေျပာတယ္။ဘုန္းၾကီးဆိုေတာ့ ၀ိနည္းလြတ္ေျပာရတာကိုး။အဲဒီမွာ ေဖာင္းကားစားေမာင္ေမာင္က အင္း၀ျမိဳ႔ အေနာက္ဘက္ရွိတဲ႔ ကုကၠိဳလ္ပင္ေတြကို အကုန္တူးပစ္တယ္တဲ႔။ဘုန္းၾကီးေျပာခ်င္တာက ကုကၠဳိလ္ပင္ တနလၤာနံ စစ္ကိုင္းက ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းကို ျမန္ျမန္သတ္လို႔ ေျပာတာ။သူက ကုကၠိဳလ္ပင္ေတြ တူးပစ္ေတာ့ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းက ယတယာေက်သြားတာေပါ့။
အဲဒီလို ေဖာင္းကားစားက ဘေထြးေတာ္ေတြကို ေခ်ာ့ေခၚျပီး သတ္ဖို႔ စီစဥ္ေနတာကိုသိေတာ့ စည္သာမင္းသားက ေနာင္ေတာ္ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းကို ဒီအတိုင္းပဲ ေနေတာ့မွာလား။မၾကံစည္ေတာ့ဘူးလားေမးေတာ့။ညီေတာ္ ၀ိုင္းၾကံႏိုင္မွာလားေမးတယ္။အဲဒီေတာ့ စည္သာမင္းသားက ေနာင္ေတာ္ ဘုရင္ျဖစ္ရင္ ညီေတာ္ကို ဘာေပးမွာလဲဆိုေတာ့ အကိုနန္းစံရင္ ညီေတာ္ နန္းရံေပါ့ လို႔ သေဘာတူၾကျပီး ေဖာင္းကားစား နန္းသက္ခုနစ္ရက္အရ၁၇၈၂ေဖေဖၚ၀ါရီ၁၁ရက္မွာ နန္းတြင္းအတင္း၀င္းျပီး လုပ္ၾကံလိုက္ၾကတာ ေဖာင္းကားစားလည္း ေျပးေပါက္မရွိပဲ အဖမ္းခံလိုက္ရတယ္။သူ့႔ရဲ ႔က်ြန္ယံူေတာ္ ဂါမဏိကေတာ့ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားတယ္။ေဖာင္းးကားစားေမာင္ေမာင္လည္း နန္းစံသက္ ခုနစ္ရက္အရမွာ နန္းက်ျပီး အသတ္ခံလိုက္ရတယ္။
အညာသီဟေတာ ဘုရားဖူးသြားတဲ႔ စဥ့္ကူးမင္းလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဖာင္ဆြဲမယ့္လူေတာင္ မရွိေတာ့ပဲ ေနျပည္ေတာ္ ဘက္ျပန္အလာမွာ အဖမ္းခံရျပီး အသတ္ခံရတယ္။ဂါမဏိကလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ ပုန္ကန္ေနရာက အဖမ္းခံရျပီး အသတ္ခံရတယ္။ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းကလည္း ကတိ မတည္ျပန္ဘူး။ညီေတာ္ စည္သာမင္းသားကို အိမ္ေရွ ႔ေပးမယ္လို႔ ေျပာခဲ႔ျပီး သားေတာ္ ေရႊေတာင္မင္းသားကို အိမ္ေရွ ႔အရာေပးလို႔ညီေတာ္ စည္သာမင္းသားက တရုတ္စစ္ပြဲမွာ ဦးေဆာင္ခဲ႔တဲ႔ ၀န္ၾကီး မဟာသီဟသူရနဲ႔ ေပါင္းျပီး ၁၇၈၂ခု ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၂၃ရက္မွာ ပုန္ကန္ေတာ့ မေအာင္ျမင္ပဲ ႏွစ္ေယာက္စလံုး အဖမ္းခံရျပီး အသတ္ခံၾက ရျပန္တယ္။ႏွေျမာစရာေကာင္းတာက စစ္သူၾကီး မဟာသီဟသူရပဲေပါ့။ယိုးဒယားကိုႏိုင္ေအာင္တိုက္၊တရုတ္နဲ႔ စစ္ေလးၾကိမ္လံုးႏိုင္ေအာင္ တိုက္ခိုက္ခဲ႔တဲ႔ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေနာက္ဆံုး အၾကိမ္မွာ တရုတ္ေတြက စစ္ရွဳံးလြန္းလို႔ စစ္ေျပျငိမ္းဖို႔ ကမ္းလွမ္းလာတာကို ဘုရင့္ဆီ မတင္ျပေတာ့ပဲ သူ႔ကိုယ္ပိုင္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔ အေျမာ္အျမင္ၾကီးစြာနဲ႔ တိုင္းျပည္လည္း စစ္ပန္းေနျပီ တရုတ္ေတြလည္း ေနာက္ ရန္စရဲမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး အႏုိင္နဲ႔ပဲ ပိုင္းထားေတာ့မယ္ဆိုျပီး စစ္ေျပျငိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ၊တရုတ္ေပးတဲ့ လက္ေဆာင္ေတြ ယူျပီး ျပန္လာခဲ႔တာ ေနျပည္ေတာ္လည္း ေရာက္ေရာ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းက အမ်က္ရွလို့ တရုတ္ဆီက ရလာတဲ့ လက္ေဆာင္ေတြ မိသားစု၀င္ေတြ အားလံုး ေခါင္းေပၚရြက္ျပီး သံုးရက္တိတိ ေနပူ အလွမ္းခံခဲ႔ရတယ္။တရုတ္ေတြ အင္မတန္ ေၾကာက္ခဲ႔ၾကရတဲ႔ တိမ္ၾကားမင္းေခါင္ ဗလမင္းထင္တို႔ရဲ ႔ဆရာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးလည္း စည္သာမင္းသားအေရးမွာ အသက္ေပးလိုက္ရတာပဲ။
အဲဒီေတာ့ မ်ုိးမင္းသန္႔ေရ မင္းေျပာတဲ႔ ေဖာင္းကားစားေမာင္ေမာင္ဟာ တကယ္ေတာ့ နန္းစံရက္ ခုနစ္ရက္မွာ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္း သတ္လို႔ ေသသြားတယ္။ငေတာဆိုတာ သူ႔ရဲ႔ သားေတာ္တစ္ပါးေပါ့။
ျပီးေတာ့ မကၡရာမင္းသားၾကီးကလည္း မင္းသားေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ အသတ္ခံရတဲ႔ အထဲကို အမွန္တကယ္ ပါသြားတာ ျဖစ္တယ္။ရြာမံုေတာင္သူၾကီး ေလးနဲ႔ပစ္သတ္ခံရတာ မကၡရာမဟုတ္ဘူး၊တျခားတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။မကၡရာရဲ႔ သားေတြမ်ားလာေတာ့ မဆိုႏိုင္ဘူး။ဟိုေန့က ဆရာၾကီး ဦးခင္ေမာင္ၾကည္ဆီ သြားျပီး ေမးျမန္းၾကည္ေတာ့လည္း အသတ္ခ့ရတဲ႔အထဲ ပါသြားတာ မွန္တယ္တဲ့။ဟိုေန့က ကိုၾကီး ဖတ္ခဲ႔တဲ႔ စာအုပ္ထဲမွာ ေယာမင္းၾကီး ဦးဖိုးလွဳိင္ဟာ သူနဲ႔အတူ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ မကၡရာမင္းသားၾကီး အသတ္ခံရလို႔ အလြန္အမင္း စိတ္ဓာတ္က်ေတာ္မူတယ္လို႔ ေရးထားတယ္။သူပုန္မင္းသားေတြေနတဲ႔ေနရာကို စံနန္းေတာ္လို႔ ေခၚတယ္တဲ႔။ဆရာၾကီး ဦးခင္ေမာင္ၾကည္က ေျပာျပတယ္။
အဲဒီ သူပုန္မင္းသားဟာ ဘယ္သူလဲဆိုတာေတာ့ တို႔တေတြ လိုက္ရွာပံုေတာ္ ဖြင့္ၾကရဦးမွာေပါ့။မင္းေျပာတဲ႔ ငေတာငယ္မ်ား ျဖစ္ေနေရာမလားပဲ။ဒါေပမယ့္ အဲဒါက ေ၀းလြန္းေနတယ္။ငါတို႔ရြာ ေတာရေက်ာင္းမွာေတာင္ လာေရာက္ ခိုလွဳံသြားေသးတယ္ဆိုေတာ့ ဒီဘက္နည္းနည္း ေရာက္မယ္ ထင္ပါရဲ႔ ႔။ကိုၾကီး ဆက္လက္ ရွာေဖြပါဦးမည္။

ဓာတ္ပံုမ်ား

မကၡရာမင္းသားၾကီးရွာပံုေတာ္

မကၡရာမင္းသားၾကီးဟာ မင္းတုန္းမင္းရဲ ႔ သားေတာ္ တစ္ပါးေပါ႔။သူဟာ ၿမင္ကြန္း၊သုံးဆယ္၊ေညာင္ရမ္းမင္းသား တို႔လို ထက္ျမက္တာပါပဲ၊ျမင္ကြန္းျမင္ခုန္တိုင္တို႔ ပုန္ကန္ေတာ့ သူ ရြတ္ရြတ္ခြ်န္ခ်ြန္ ခုခံတိုက္ခိုက္လို႔ ျမင္ကြန္းမင္းသားတို႔ အေရးနိမ့္ျပီး ရန္ကုန္ဘက္ကို ထြက္ေျပးရတယ္။အဲဒီ ၁၂၂၈(ၾသဂုတ္၁၈၆၆)ခုႏွစ္ ျမင္ကြန္း အေရးအခင္းေၾကာင့္ ကေနာင္မင္းသားၾကီးလည္း ေရတိမ္နစ္ခဲ႔ရတယ္။ျမင္ကြန္းအေရးအခင္းမွာ ကေနာင္မင္းသားၾကီး အလုပ္ၾကံခံရတာရယ္ ၁၉၄၇မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အလုပ္ၾကံခံရတာရယ္ဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အင္မတန္ နစ္နာခဲ႔ရတယ္။

ကေနာင္မင္းသားၾကီး အလုပ္ၾကံခံရျပီးေနာက္ သားေတာ္ေတြျဖစ္တဲ႔ ပတိမ္းမင္းသား ၊ထန္းတပင္မင္းသား၊ေၾကးျမင့္မင္းသားတို႔ဟာ ေရြွဘိုဘက္ကို ထြက္လာခဲ႔ျပီး မင္းတုန္းမင္းၾကီးကို ပုန္ကန္ၾကျပန္တယ္။ကိုၾကီးတို႔ နယ္ဘက္ကို ၀င္ေရာက္ခိုလွဳံျပီး ပုန္ကန္တာဟာ ဒီမင္းသားေတြပဲ ျဖစ္မယ္လို႔ ထင္တာပဲ။ ဒီ အေရးကိုလည္း မကၡရာမင္းသားၾကီးက ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ တြန္းလွန္တိုက္ခိုက္လို႔ မင္းတုန္းမင္းၾကီးဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ မကၡရာမင္းသားၾကီးကို အိမ္ေရွ႔အရာေပးဖို႔ ၾကံစည္ခဲ႔တယ္။ဒါေပမယ့္ ဆင္ျဖဴမရွင္ မိဘုရားႀကီးရဲ႔ ကုန္းေခ်ာမွူေၾကာင့္ မင္းတုန္းမင္းဟာ မင္းသားအေပၚ အယံုအၾကည္ ကင္းမဲ႔သြားျပီး  အဲဒီအၾကံဟာ ပ်က္စီးသြားတယ္။ဆင္ျဖဴမရွင္က  မင္းသားနာမည္ရလာတဲ႔ အခ်ိန္မွာ သူ႔သမီး စုဖုရားၾကီးနဲ႔ ေပးစားဖို႔ စကားကန္းလွမ္းေတာ့ မင္းသားရဲ႔  မယ္ေတာ္က ဒီႏွာေခါင္းတန္မနဲ႔ မေပးစားႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။အဲဒါကို ဆင္ျဖဴမရွင္ မိဖုရားၾကီးက အညိုးထားတာျပီး ဘုရင္ကို ကုန္းေခ်ာတာေပါ့။ဒါနဲ႔ပဲ မကၡရာမင္းသားၾကီးလည္း ရာထူးေလ်ွာျပီး နာမည္က်ခဲ႔ရတယ္။

မင္းတုန္းမင္းၾကီး နာမက်န္းျဖစ္ေနေတာ့ ဆင္ျဖဴမရွင္နဲ႔ ကင္း၀န္တို႔က သူတို႔ ၾကိဳဆြဲရာ ကႏိုင္မယ့္ သီေပါမင္းသားကို အိမ္ေရွ႔ ေရြးခဲ႔ၾကျပီး က်န္မင္းသားေတြကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတယ္။အဲဒါကို မင္းသားေတြရဲ႔ မယ္ေတာ္ေတြက ဘုရင့္ဆီ အတင္း၀င္ျပီး ေလ်ာက္တင္လို႔ မင္းတုန္းမင္းၾကီးက သားေတာ္ၾကီး သံုးပါးျဖစ္တဲ႔ မကၡရာမင္းသား၊ သံုးဆယ္မင္းသား၊ေညာင္ရမ္းမင္းသားတို႔ကို နယ္ေျမေတြပိုင္းျခားေပးျပီး ကုိယ္ရတဲ႔နယ္မွာ ဘုရင္လုပ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးလိုက္တယ္။ဒါေပမယ့္ ဒီအမိန္ု႔ဟာ အရာမေရာက္ေတာ့ပါဘူး။မင္းတုန္းမင္းၾကီးဟာ အိပ္ယာထဲက မထႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။မင္းသားသံုးပါးလည္း အျပင္ေရာက္ေရာ ဆင္ျဖဴမရွင္အမိန့္နဲ႔ အဖမ္းခံၾကရျပန္တယ္။ေညာင္ရမ္းနဲ႔ ေညာင္အုပ္ကေတာ့ အဂၤလိပ္ သံရံုးထဲ ၀င္ေျပးလို႔ လြတ္သြားတယ္လို႔ ဆိုတယ္။သံုးဆယ္မင္းသားကေတာ့ သစ္တပ္ထဲမွာ မင္းညီမင္းသားေတြကို ဖမ္းထားေတာ့ သစ္တပ္ကို ခုန္ထြက္တယ္။ညီေတြက ငိုၾကေတာ့ ငါ့ညီေတြကို ငါ ရေအာင္ကယ္မယ္ ဆိုျပီး သစ္တပ္ထဲကို ျပန္ခုန္၀င္တယ္။ျပီးေတာ့ သူ႔ညီအရင္းကို အရင္ ေက်ာ္ပိုးျပီး ခုန္ထြက္တယ္။ဒါေပမယ့္ လြတ္ေအာင္မခုန္ႏိုင္ပဲ သစ္တပ္အခ်ြန္နဲ႔ ညိျပီး ေျခေထာက္ က်ဳိးသြားလို႔ အဖမ္းခံရျပီး မင္းသား ၆၀ ေက်ာ္ အသတ္ခံရတဲ႔အထဲ ပါသြားတယ္။

ဒီေနရာမွာ ကိုၾကီးေျပာခ်င္တာက မကၡရာမင္းသားၾကီးလည္း အသတ္ခံရတဲ႔အထဲ ပါသြားတယ္လို႔ သမိုင္းက ဆိုတယ္။ကိုၾကီးတို့ နယ္ဘက္က အဆိုအရဆို မကၡရာမင္းသားဟာ ကိုၾကီးတို႔ ငယ္ငယ္က ေရႊက်င္ခဲ႔တဲ႔ စံနန္းေတာ္တို႔ ျမေတာင္တို့ ဘက္မွာ ပုန္ကန္ေနတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။မကၡရာမင္းသားၾကီး ေခါင္းေလ်ွာ္ေနတုန္း ေခါင္ရာသူၾကီးက ေလးႏွင့္ ပစ္သတ္လို႔ မင္းသားၾကီးလည္း အသက္ဆံုးရွုံးခဲ႔ရတယ္။ေခါင္ရာသူၾကီးလည္း ဘုရင္က ဆုေတာ္လာဘ္ေတာ္ေတြ ေပးသနားခံရေသးတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ျမေတာင္ကေတာ့ ပကာရြာရဲ႔ ေျမာက္နားမွာ ရွိတယ္လို႔ဆိုတယ္။ ေခါင္ရာက မေရာက္ဖူးဘူး။ဘယ္နားရွိမွန္းကို မသိဘူး။သမိုင္းစိတ္၀င္စားတဲ႔ ေရွးမီေနာက္မီ အဖိုးၾကီးေတြမ်ား ရွိေနေသးရင္ သြားျပ႔ီး ေမးျမန္းခ်င္ပါေသးတယ္။

တခုေျပာခ်င္တာကေတာ့ အဲဒီသူပုန္မင္းသားဟာ မကၡရာမင္းသားၾကီး မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ကေနာင္မင္းသားၾကီးရဲ႔ သားေတာ္တစ္ပါးပါးမ်ား ျဖစ္ေလမလားလို႔ပဲ။

ဒါကေတာ့ တို႔ငယ္တုန္းက ေရႊက်င္ခဲ႔ရတဲ႔ စံနန္းေတာ္တို႔န႔ဲ ပါတ္သက္ျပီး ၾကားဖူးနား၀ကေလး ျပန္ေျပာျပရတာပါ။

ျပံဳးေတာ္မူ(၁၇)

ငါတို႔ရြာရဲ႕ အေရွ႕နားကရြာက ေကာက္စိုက္သူမေလးေတြက တစ္ေန႔ခင္းမွာထမင္းစားနားေတာ့ ပါလာတဲ႔
အသံခ်ဲ႕စက္နဲ႕ မိုက္ကရိုဖုန္းကိုသုံးျပီး သီခ်င္းဆိုႀကတာေပါ့ေလ။ သူတို႕ အဲဒီလိုသီခ်င္းဆိုတာကို ရြာေက်ာင္းဘုန္းႀကီး ႀကားေတာ့ သူ႕ေက်ာင္းက အုန္းေမာင္းႀကီး ထေခါက္သတဲ႔။ အုန္းေမာင္းဆိုတာ သူ႕အခ်ိန္နဲ႔သူ ေခါက္ရတာကိုး။ က်န္တ႕ဲအခ်ိန္ေခါက္ရင္ ဘုန္းႀကီးတစ္ခုခုျဖစ္လို႔ဟု မွတ္ႀကတာကိုး။ အုန္းေမာင္းသံႀကားေရာ ေက်ာင္းနားက ဒကာႀကီး
ေက်ာင္းကို အတင္းေျပးလာတာေပါ့။ ဘုန္းႀကီးမ်ား ပ်ံေတာ္မူျပီလားေပါ့။ ေက်ာင္းေရာက္ေတာ့ ဘုန္းဘုန္း ဘာျပဳလို႕လဲ ဘုရားဆိုေတာ့ မင္းမႀကားဘူးလားကြ။ေကာက္စိုက္မေတြ ငါ သင္ေပးထားတဲ႕ ဓမၼစႀကၤာေတာ့ မရြတ္ပဲ သီခ်င္းပဲ ဆိုေနႀကတာ။ သူတို႕လည္း သူတို႕ဆိုခ်င္ရာဆိုကြာ။ ငါလည္းငါထိုးခ်င္ရာ ထိုးသကြာတဲ႔။ ဒကာႀကီးကလည္း ဒါဆို ကိုယ္ေတာ္လည္း ကိုယ္ေတာ္ထိုးခ်င္ရာထိုး ဘုရား။ တပည့္ေတာ္လည္း အိမ္ျပန္ျပီးထိုးစရာရွိတာ ျပန္ထိုးလိုက္ဦးမယ္ ဘုရားတဲ႕။

ဘဝအေမာေျပႏိုင္ႀကပါေစ။။

ဘ၀ဇာတ္ခံု(၂)

၁၉၉၀ဒီဇဘၤာလေလာက္မွာ ကိုႀကီး ဖားကန္႔ႀကီးေမွာ္ထဲ ေခါက္စားထမ္းေနတုန္းကေပါ့။ ေကအိုင္ေအေတြ စေပါ့ေခ်ာင္းဖ်ားမွာ ဖိုးရွဴတဲ႕သူ၊ေရာင္းတဲ႕သူေတြ အကုန္သတ္ျပီးစ အခ်ိန္ဆိုေတာ့ ပိုက္ဆံက အေတာ္ရွားေနတဲ႕ အခ်ိန္ေပါ့။ေက်ာက္တြင္းအနစ္ႀကီးထဲက ေျမစာေတြသယ္ျပီး ႏွစ္ျပေလာက္ထမ္းပို႔မွ ေငြေလး တစ္က်ပ္ပဲရတယ္။ ေက်ာက္ခဲႀကီးေတြ ထမ္းရင္ လုံကဘာ လို႔ ေအာ္ေျပာခဲ႕ ႏွစ္က်ပ္ရတယ္။ ထမ္းရတာျခင္းအတူတူမို႔ ကိုႀကီးက ေက်ာက္တုန္းေတြ ထမ္းတာမ်ားတယ္။ တကၠသို္လ္ေက်ာင္းစရိတ္ရွာရပုံမ်ား ေျပာပါတယ္။ တစ္ရက္မွ ၁၅၀က်ပ္ေလာက္ပဲ ရတယ္။
ေနရေတာ့ ေလးတိုင္စင္တဲကေလးထဲ ပလပ္စတစ္၊ဂံုနီအိတ္ေတြကာထားရတယ္။ အိပ္ရတာက သိႀကားမင္းရဲ႕ ဗႏၶဳကမၺလာျမေက်ာက္ျဖာေပၚ ျမက္ေတြခင္းျပီးအိပ္ရရဲ႕။ စားရေတာ့ ငါးစင္ရိုင္းေျခာက္ေက်ာ္နဲ႕ စြန္ထန္ဟင္းေရ။ ေသာက္ရတဲ႕ေရ ကလူေသေကာင္၊ေခြးေသေကာင္၊ အမွဳိက္ေပါင္းစံု ေျမာလာတဲ႕ဥရုေခ်ာင္းေရ။ ကေလးဘဝ မူလတန္းေက်ာင္းနားရင္ အနားက ေရကန္ထဲသြားျပီး ေရေသာက္ရတာေတာင္ အမွတ္ရေသးရဲ႕။ ကန္ထဲဆင္း ကိုယ္ေသာက္မယ့္နားကေရကို အေမွာ္ကင္းေအာင္ေ ခ်းေရ ေသးေရ ဟိုသြား ေရႊေရ ေငြေရ ဒီလာ လို႔ဆိုျပီး ေသာက္ခဲ႕ရတယ္။ အခုလည္း ဥရုေခ်ုင္းထဲက ေရကို အဲဒီလို ေအာ္ျပီး ခပ္ေသာက္ရတဲ႕ကိန္းပဲ။ ခ်ိဳးေတာ့လည္း ဒီေရေသာက္ေတာ့လည္း ဒီေရဆိုေတာ့ တရက္မွာ က်ဳပ္ ေသြးဝမ္းကိုက္ပါေရာဗ်။ ဝမ္းသြားရင္ ေသြးေတြပါတာ။ အခုအိမ္သာထဲကထြက္ အခုျပန္တက္ေျပးရနဲ႕။ ဒီေရာဂါကအေတာ္ဆိုးဗ်ိဳ႕။ အာဟာရကခ်ိဳ႕တဲ႕  ေသြးဝမ္းက သြားဆိုေတာ့ လူလည္းပဲ ေျမာ့ေျမာ့ပဲ က်န္ေတာ့တယ္။
အဲဒီလို အိမ္သာထဲဝင္လိုက္ထြက္လိုက္ တစ္ေနကုန္ လုပ္ေနတာကို ေမာင္အိုက္ဆိုတဲ႕ က်င္းသားက ျမင္ေတာ့ သူက သိတယ္ေလ။ ေက်ာ္ေငြ ငါ့ကို ပိုက္ဆံ ၂၀၀ ေပးတဲ႕။ အဲဒါ ပိုက္ဆံေလးယူျပီး သြားတယ္။ ခဏေနေတာ့ ျပန္လာျပီး ႀကက္သြန္ျဖဴ အတက္ကေလးထဲကို

သူဝယ္လာတဲ႕ မီးျခစ္ဆံေခါင္းေလာက္ အရာေလးထည့္ျပီး မီးကင္တယ္။ ျပီးေတာ့ ေရာ့ကြ ဒါေလးမ်ိဳလိုက္တဲ႕။ သူမ်ိဳဆိုေတာ့ မ်ိဳခ်လိုက္တာေပါ့။ ပါးစပ္ကို ခါးက်န္ရစ္တာပဲ။ အဲဒါလည္း မ်ိဳျပီးေရာ ေသြးဝမ္းသြားတာလည္း ယူပစ္လိုက္သလိုပဲ ေပ်ာက္သြားတာဗ်ား။ ေမာင္အိုက္ ဘာေတြပါလို့တုန္းဟ ဆိုေတာ့ ဘိန္းမဲတဲ႕။ ေကာင္းလိုက္တဲ႕ေဆးပဲ။ လူသားေတြ ေဆးဝါးအတြက္သာ သံုးရင္ ေကာင္းတယ္ဗ်ိဳ႕။ မူးယစ္ေဆးအျဖစ္ သုံးေနႀကလို႔သာ နာမည္ပ်က္ေနတာ။
ညပိုင္းေရာက္ေတာ့ ဗိုက္ကလည္း ဆာလာတာနဲ႕ ေဈးတန္းဘက္သြားျပီး မုန့္စားတယ္။ အျပန္လမ္းမွာ မူးလာတာ။ ဟ ငါ ဘာေတြျဖစ္ကုန္ျပီလဲ။ အားျပတ္လို႔ မူးလာတာလား။ ခ်က္ခ်င္းႀကီးေပါ့။ လမ္းကို ေကာင္းေကာင္း မေလ်ွာက္ႏိုင္ဘူး။ ေက်ာက္က်င္းႏွစ္က်င္းႀကားက ျဖတ္လာတာဆိုေတာ့ က်င္းထဲျပဳတ္ႀကမွာစိုးလို႔ ေလးဘက္ေထာက္သြားခဲ႕ရရဲ႕။ ငါ ဘာလို႔မ်ား မူးပါလိမ့္ဆိုေတာ့ ညေနခင္းက မ်ိဳထားတဲ႕ဘိန္းက အစြမ္းျပတာကိုး။ ညေရာက္ေတာ့လည္း အိပ္လို႔ ကမရဘူး။ မ်က္စိေတြေႀကာင္ေနတယ္။မနက္လင္းေတာ့ လမ္းေလ်ွာက္လို႔ ေလ်ွာက္မွန္းေတာင္မသိဘူး။ လူကို ေပါ့ပါးျဖတ္လတ္လို႔ေပါ့။ ဒါေႀကာင့္ လူေတြ ဖိုးဘိန္းစြဲႀကတာကိုး။ နည္းနည္းေလး မ်ိဳတာေတာင္ ေပါ့ပါးျပီး ေနလို႔ ေကာင္းေသးတာကိုး။
ေတာ္ေသးတာေပါ့။က်ဳပ္က စိတ္ထိန္းႏိုင္ေတာ့ အဲဒီဘက္ရိုင္မသြားခဲ႕ဘူး။ ဒါမွ မဟုတ္ရင္ ဖိုးသမားျဖစ္ျပီး ေဒၚႀကည္ျမင့္ဝက္ျခံက ဝက္စာ ျဖစ္သြားေရာ့မယ္။ ကံေကာင္းလို့။ ႏို့မို့ရင္ မဟာဘြဲ႕ေလးေတာင္ ရမွာမဟုတ္ဘးူ။ အခုလို ငါ့ညီေလးေတြဖတ္ဖို႔ ေပါက္ကရေလးဆယ္လည္း ေရးႏိုင္မွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ က်ဳပ္အကို ဝမ္းကြဲ စိုးတင့္နဲ႕ေ အာင္ျမင့္ေတာ့ ဖိုးစြဲျပီး ေသပါေရာလား။ မူးယစ္ေဆးဝါးဆို ဘာမွမေကာင္းဘူးေနာ္။ ငါ့ညီေတြသြား မျမီးစမ္းႀကနဲ႕ေနာ္။

ျပံဳးေတာ္မူ(၁၆)

ကိုႀကီးတို႔ ဇီးေပါက္ရြာကလည္း ဘုန္းႀကီးက သိပ္မျမဲဘူးကြ။ အခုလက္ရွိ ေက်ာင္းတိုင္ေနတဲ႕ ဦးကဝိထိဆိုရင္ ၈ပါးပဲရွိေသးတယ္။၁၂၇၄ ခုႏွစ္ကေန လက္ရွိအခ်ိန္ထိေပါ။ ဒီ ၈ပါးထဲမွာလည္း ပထမဆံုး ဘုန္းႀကီး ဖိုးနႏၵိယနဲ႕ ပဥၥမေျမာက္ ဦးပေညာဘာသ ႏွစ္ပါးပဲ ပ်ံေတာ္မူတဲ႕ထိ ေက်ာင္းထိုင္လို႔ ဒီႏွစ္ပါးပဲ ဘုန္းႀကီးပ်ံ လုပ္ခဲ႕ရတယ္။ က်န္တဲ႕ဘုန္းႀကီးေတြကေတာ့့ လူထြက္တာက တစ္ပါး၊ေက်ာင္းေျပာင္းတာက တစ္ပါး၊ မိန္္းမရတာက သုံးပါးရွိတယ္။
ဒီဘုန္းႀကီး၈ပါးထဲမွာ ဦးပေညာဘာသရဲ႕ ငယ္မည္က ေမာင္သက္ျပန္တဲ႕။ ကေလးတုန္းက ေသျပီဆိုျပီး အသုခ်တာ ေျမျမွဳတ္ခါနီးမွ ေခါင္းဖြင့္ႀကည့္ေတာ့ မ်က္စိေတြဖြင့္ေနလို႔ မေသေသးမွန္း သိရေတာ့ ျပန္ေခၚလာျပီး သက္ျပန္လို႔

နာမည္ေပးျပီး ကိုရင္ဝတ္ေပးႀကတယ္။ဖိုးျပင္ေခ်ာက စာသိပ္မတတ္ရွာဘူးတဲ႕။ ဖိုးပေညာကို အရပ္ေခၚ ဖိုးျပင္ေခ်ာေပါ့။ တန္းရည္ခါးကလည္း အေတာ္ႀကိဳက္တယ္ ဆိုပဲ။ ညေနတိုင္ႀကရင္ ရြာထဲက ဦးတင္ေမာင္က ကိုယ္ေတာ္ လန္က်က္ဆိုရင္ သူက ေအး ေအး ဖေရာက္အား လို႔ဆိုသတဲ႕။ လက္က်န္ခ်မယ္ေပါ့၊ ဘုရားေအာက္မွာေပါ့။ဒါေပမယ့္ ဒီဘုန္းႀကီးက

ရြာကိုေတာ့ ဒုကၡမေပးဘူးတဲ႕။ ေက်ာင္းမိုးက မိုးယိုတာေတာင္ မျပင္ခိုင္းဘူ။ ဒီနားက ယိုရင္ ဟိုနား ေရႊ႕အိပ္တယ္တဲ႕။

ရြာထဲမွာ ဟင္းေပၚတယ္ ဆိုရင္ ေက်ာင္းသားေတြေရာစားရေအာင္ဝယ္ခ်က္ေပးသတဲ႕။
သူပ်ံေတာ္မူလို႔ ဘုန္းႀကီးပ်ံလုပ္ဖို႔ ရင္ခြဲ မီးကင္ ႀကေတာ့ ဖိုးေက်ာက္တင္တို႔ မီးကင္တာလြန္သြားလို႔ မီးေလာင္သြားတာ မနည္းျပန္သတ္ရတယ္ ဆိုပဲ။ တို႔ဆီက ဓေလ့ကလည္း မေကာင္းဘူးကြ။ ျပင္သင့္ႀကျပီ။ ေသျပီးမွေတာ့ တခါထဲ သျဂၤဳိလ္တာပဲ ေကာင္းတယ္။ေလး ငါး ေျခာက္လႀကာမွ ဘုန္းႀကီးပ်ံ ဆိုျပီး ေလ်ာက္လုပ္ႀကတာ။ ထားပါေတာ့ေလ။

ဒီဘုန္းႀကီး ဦးပ်င္ေခ်ာက က်ဳပ္ဦးေလး ဘသီတို႔၊သန္းေမာင္တို႔ကို စာသင္ေပးသတဲ႕။ တရက္မွာေတာ့ ဦးပ်င္ေခ်ာက ဟဲ႕ သန္းေမာင္ ၇ နဲ႕ ၂ ေပါင္းရင္ ဘယ္ေလာက္တုန္းတဲ႕။သန္းေမာင္က ၉ ဘုရားဆိုေတာ့ လာစမ္း လာစမ္း ဒီေလာက္ အ ရသလားဆိုျပီး ေခါင္းေခါက္သတဲ႕။ အဲဒါကို ေဘးနားက အာဂႏၱဳဘုန္းႀကီးက ႀကားေတာ့ ဟုတ္တယ္ ကိုယ္ေတာ္ရဲ႕ ၉ ရတာ မွန္တယ္ဆိုေတာ့ ေဟ ဟုတ္သလား ငါမွားတယ္ကြ ငါ့ေခါင္းျပန္ေခါက္လို႔ ဆိုသတဲ႕ေလ။
ၿပံဳးေတာ္မူ။

ျပံဳးေတာ္မူ(၁၅)

သာယာဝတီမင္းေခၚ ေရႊဘိုမင္းႀကီးကတိုင္းခန္းလွည့္တုန္း လႊစဥ္ေပၚမွာ လႊသမားေတြ လႊဆြဲေနတာ
ျမင္ေတာ့ ဖိုးသူေတာ္ဦးမင္းကို ကဲ ေမာင္မင္း လႊသမားမ်ား လႊဆြဲပံုကို ရုပ္လံုးေပၚေအာင္ စာဆိုစမ္းဟု မိန္႔ေတာ္မူရာ ဖိုးသူေတာ္ဦးမင္းက

တဲ႕ေစတဲ႕ တဲ႕ေစ
အလြဲေခ်ာ္မေဆာင့္ပါႏွင့္
လမ္းေျဖာင့္ပါေစ။

လုပ္ေလေလ
ေခၽြးေတြကယိုစီး
အလြဲေခ်ာ္မက်ေစႏွင့္
အိုကြာ
မင္းလႊသူႀကီး။

ဟုစပ္ဆိုျပလိုက္ရာ မင္းတရားႀကီးလည္း ျပံဳးရႊင္ရယ္ေမာလ်က္ ေမာင္မင္းစာက ေျပာင္လည္း
ေျပာင္ေျမာက္ပါေပတယ္။ ဒါေပမယ့္ လႊ မပါလ်ွင္ေတာ့
ခပ္ခက္ခက္ပဲဟု မိန္႔ေတာ္မူေလ၏။

ဘဝအေမာေျပႏိုင္ႀကပါေစ။

ဗဟုသုတ

ဇမၺဴဒီပါေတာင္ကြ်န္းႀသဘာနိမိတ္ထြန္း
ဇမၺဴဒိတ္နိမိတ္ထြန္းတဲ႕။
တျခားတိုင္းျပည္ေတြေတာ့ မသိဘူး။ ကိုႀကီးတို႔ႏိုင္ငံကေတာ့ အတိတ္၊နိမိတ္၊တေဘာင္ေတြနဲ႕ ကင္းလို႔ကို မရဘူး။
အေလာင္းမင္းတရားႀကီး နန္းတက္ေတာ့ အဌမဂၤလံဆိုတဲ႕ ဂါထာကို ထပ္ခါတလဲလဲ ရြတ္ျပီး နန္းတက္ေတာ့ ပညာရွိအမတ္ႀကီးက ဘုရင္ႀကီးနန္းသက္ ၈ႏွစ္ပဲႀကာမယ္လို႔ နိမိတ္ဖတ္တယ္။ အေလာင္းမင္းတရားႀကီးဟာ တကယ္ပဲ ၈ႏွစ္ထဲ နန္းစံရတယ္။ဘိုးေတာ္ဦးဝိုင္းနန္းတက္ေတာ ့ေဆးတံဆိုတဲ႕ တေဘာင္ေပၚတယ္။ ေဆးတံဆိုေတာ့ ၃၇။

ဒါေႀကာင့္ ဒီဘုရင္ႀကီးဟာ ၃၇ ႏွစ္ နန္းစံရနယ္။သီေပါမင္းႀကေတာ့ ဆင္ျဖဴေတာ္ ေဂြးစိေျခာက္လံုးဆိုတဲ႕

တေဘာင္အတိုင္း ၆ႏွစ္ေက်ာ္ရံုပဲ နန္းစံခဲ႕ရတယ္။ ကေနာင္မင္းသားႀကီး အသတ္ခံရတဲ႕ႏွစ္မွာ ဆင္ေျပာင္ႀကီး

ျဖဳတ္ကိုက္လို႔ ေသဆိုတဲ႕ တေဘာင္ေပၚတယ္။ တို့ကေလးတုန္းက ၂ တန္းေလာက္မွာ တေယာက္က နာမည္ေခၚလိုက္ရင္ ဗ်ိဳ ဗ်ာ မထူးႀကဘူး။ ေဂါင္းနီေရ ဆိုရင္ အနံ႔ ဂြက္ေထာ္ေရ ေခၚရင္ အသက္ စသျဖင့္ ထူးႀကတယ္။ လူႀကီးေတြက ဆဲႀကတယ္။ ဒီကေလးေတြ နိမိတ္မရွိ နမာမရွိတဲ႕။ အဲဒီတုန္းက မိုးေတြ ၃ ႏွစ္ေလာက္ ေခါင္လို႔ ရြာသားေတြ စားစရာမရွိလို႔ ဆန္ျပဳတ္ ေသာက္ႀကရတယ္။ဆန္ျပဳတ္မွာ ဆန္က ပါတယ္ဆိုရံုေလး အနံ႕အသက္ေလာက္ပဲ။ ၈၈ အေရးအခင္း နားႀကေတာ့ အတံုးအတစ္တဲ႕။ အသတ္ခံႀကရတာ အတုံးအတစ္လိုက္ေပါ့။ နိမိတ္ေတြက ရွိေနတာပဲ။ က်ဳပ္တို႔တေတြ နားမလည္ႏိုင္ႀကလို႔သာေပါ့။၂၀၀၇ ဘုန္းႀကီးအေရးအခင္းမတိုင္ခင္ ၆လေလာက္ကတဲက အရပ္ထဲမွာ

က်ဳပ္ကေလးႏွစ္ေယာက္နဲ႕ တျခားကေလးေတြ ဆိုလိုက္ႀကတာ။
ရဲေဘာ္ေတြတန္းစ ီဗိုလ္ႀကီးအီးေပါက္သည္
ေရွ႕ဆုံးကရဲေဘာ္ ခါခ်ဥ္ကိုက္လို႔ေအာ္
ေနာက္ဆံုးကရဲေဘာ္ အီးေပါက္လို႔ေအာ္တဲ႕။
စစ္သားေတြလည္း ျမိဳ႕ထဲတန္းစီလို႔ ဘုန္းႀကီးေတြလည္း တန္းစီလို႔ ေရွ႕ဆုံးက ဘုန္းႀကီးေတြ အဖမ္းခံရ။ ေက်ာင္းရွိတဲ႕ သံဃာေတြလည္း ဝါက်ိဳးလို႔။ ရြာကို အတင္းအႀကပ္ ျပန္ပို႔ခံရေပါ့။တေဘာင္ေတြ ေျပာပါတယ္။
က်ဳပ္ဦးေလးကံျမင့္က မဲဇာဘက္ကေကာင္မနဲ႕ မဂၤလာေဆာင္ဖို႔ မိဘေတြလာေခၚေတာ့ မိဘေတြ၊သားခ်င္းေတြက

ပိုက္ဆံရွာႀက ခရီးသြားဖို႔ ျပင္ႀကနဲ႕ေပါ့ ။ပိုက္ဆံရွာႀကေတာ့ ေငြသုံးေထာင္ရတယ္။ အဲဒါ သားအငယ္ဖိုးစန္းက အေမ မဂၤလာေဆာင္သြားမွာ ပိုက္ဆံ ဘယ္ေလာက္ပါတုန္း ေမးေတာ့ အေမလုပ္တဲ႕လူက သုံးေထာင္တဲ႕။ အဲဒီဖိုးစန္းက အေမရယ္ သုံးေထာင္ထဲႏွင့္ေတာ့ လက္ျပတ္ပဲ ရေတာ့မွာေပါ့တဲ႕။ အက်ၤီဆိုရင္ ၂ ကိုက္မွ လက္ရွည္ ခ်ဳပ္လို႔ ရတာကိုး။သုံးေတာင္ဆိုေတာ့ လက္တိုလက္ျပတ္ေပါ့။သူကေတာ့ ရႊတ္ေနာက္ေနာက္မို႔ ေျပာတာေပါ့။ မဲဇာေရာက္ေတာ့ သတို႔သမီးက လက္မခံလို႔ ျပန္ခဲ႕ႀကေတာ့ ရထားအတက္မွာ ရထားေပၚက ျပဳတ္ႀကလို႔ မိခင္ျဖစ္တဲ႕ ေဒၚေအးမွာ ရထားက က်ိတ္သြားလို႔ လက္တဖက္ ျပတ္သြားပါေရာလား။ သုံးေတာင္နဲ႕ေတာ့ လက္ျပတ္ပဲ ရေတာ့မွာေပါ့ဆိုတဲ႕ သားလုပ္သူရဲ႕ နိမိတ္အတိုင္း အဘြားေဒၚေအးလည္း ေသသည္အထိ လက္တဖက္ျပတ္နဲ႕ ေနသြားရရွာတယ္။
မဂၤလာရွိေသာ စကားမ်ားမ်ား ေျပာႀကပါစို့႕။

ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဦးဖိုးသိန္း

ဥယ်ာဥ္ေတာတန္း တံတားလမ္းႏွင့္
ေရခ်မ္းစဥ္တည္ ေရကန္ဆည္လ်က္
မွီတြယ္ခိုနား ေက်ာင္းအိမ္မ်ားသည္
ေျခာက္ပါးခိုင္မာ ေကာင္းမႈတည္း။ ။

ဘုန္းေတာ္ႀကီးဦးဥကၠံသ ေခၚ ဦးဖိုးသိန္းသည္ ရြာသစ္ႀကီးနယ္ သရက္ခါးရြာ၌ ၁၂၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္သည္။ေရွးယခင္က သရက္ခါး မရမ္းမ က်က္ဆူကန္ စည္းႀကီး ဆံဆြဲ ေဒသကို ရြာသစ္ႀကီးနယ္ ဟုေခၚခဲ႕ႀကသည္။
ဆရာေတာ္သည္ အသက္ ၂၀တြင္ ရဟန္းျပဳျပီးေနာက္
ဇီးေပါက္ရြာေဟာင္းေက်ာင္းတြင္ သီတင္းသုံးေနထိုင္ခဲ႕သည္။အဆိုပါရြာေဟာင္းေက်ာင္းမွာ ယခု ဇီးေပါက္ရြာ၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၄မိုင္ခန့္အကြာ စည္တုံးလုံးေခ်ာင္းေတာင္ဘက္ မိုင္ဝက္ခန့္အကြာ မန္က်ည္းကုန္းေတာ၌ တည္ရွိသည္။ယခု လက္ရွိတြင္
ဘုရား ၃ ဆူႏွင့္ ေရကန္တစ္ခု က်န္ရွိသည္။ေရကန္၏အေနာက္ဘက္တြက္ဆရာေတာ္စိုက္ပ်ိဳးခဲ႕ေသာ ေဘာလုံးကြင္းႏွစ္ကြင္းစာခန့္ က်ယ္ဝန္းေသာ မန္က်ည္းေတာအုပ္ တစ္ခု တည္ရွိေလသည္။
ဆရာေတာ္ အဆိုပါေက်ာင္း၌ သီတင္းသံုးေနထိုင္စဥ္ ျမင္ကြန္းမင္းသားအေရး ထန္းတပင္မင္းသား အေရး စသည္တို့ေႀကာင့္ တိုင္းေရးျပည္ရာ မျငိမ္မသက္ျဖစ္ေနခ်ိန္ပင္။ဆရာေတာ္၏ေက်ာင္းသို့ သူပုန္မင္းသားညီေနာင္ လာေရာက္ တည္းခိုသြားေသးသည္ဟု အဆိုရွိသည္။ထိုမင္းသားႏွစ္ပါးမွာ ကေနာင္မင္းသား၏သားေတာ္ ႏွစ္ပါး ျဖစ္ဖြယ္ရာရွိသည္။ျမင္ကြန္းျမင္ခုံတိုင္တို့မွာ ရန္ကုန္ဘက္သို့ ထြက္ေျပးျခင္းျဖစ္သည္။ထန္းတပင္ မင္းသားႏွင့္ ပတိမ္းမင္းသားတို့မွာ ဖခင္ကေနာင္မင္းႀကီး၏ ေရႊဘိုေျမာက္ဘက္သို့ ခိုလွဳံျပီး မင္းတုန္းမင္းအား ပုန္ကန္ႀကျခင္းျဖစ္သည္။ဤကဲ႕သို့ တိုင္းေရျပည္ရာ ရႈပ္ေထြးလာမႈ ဆိုင္ရာအစိုးရက ပတိမ္းမင္းသားဘက္ပါသူ မ်ားကို လိုက္လံဖမ္းဆီးမႈမ်ားေႀကာင့္ ဇီးေပါက္ရြာမွာလည္း ရြာပ်က္သကဲ႕သို့ ျဖစ္လာသည္။ရြာသားမ်ားလည္း အေျခအေန မျငိမ္သက္၍ ယခုလက္ရွိရြာ၏ အေနာက္ေတာင္ေထာင့္၌ရွိေသာ ေတာင္တဲစု အရပ္သို့ စတင္ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ႕ႀကသည္။ထိုေတာင္တဲစုမွာ လယ္ပုတ္ႀကီးရြာအနီးရွိ  အင္းရွည္အင္းနားရြာမ်ားမွ လယ္ယာလုပ္ကိုင္ႀကျပီး တဲစုကေလးအျဖစ္ေနထိုင္ႀကရာ ေတာင္အရပ္မွ လာေရာက္ေနထိုင္ႀကေသာေႀကာင့္ ေတာင္တဲစု ဟု အမည္တြင္ခဲ႕သည္။
ရြာသူရြာသားအေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာင္းေရႊ႕သြားႀကသျဖင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးဖိုးသိန္းမွာ မိမိသီတင္းသုံးရာ ရြာေဟာင္း၌ ဆြမ္းကြမ္းကိစၥ ခက္ခဲလာသျဖင့္ မိမိ၏ဇာတိ ရြာသစ္ႀကီးနယ္သို့ ျပန္လည္ႀကြလွမ္းခဲ႕သည္။
ယင္းသို့ျပန္ႀကြလာရာ ယခုဇီးေပါက္ရြာေတာင္ဘက္ ကံမ်ားေက်ာင္းတည္ရွိရာ အရပ္၌ ကန္ကေလးကုန္းရြာမွ ဦးဘိုးပိုက္ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ၍ ေမးျမန္းေလ်ာက္ထားရာ ဆြမ္းကိစၥ အဆင္မေျပ၍ မိမိဇာတိသို့ ျပန္ႀကြမည့္အေႀကာင္း သိရွိရသျဖင့္ ဦးဘိုးပိုက္လည္း တပည့္ေတာ္ ေက်ာင္းေဆာက္လွဴဒါန္းပါမည္။ဆြမ္းကြမ္းကိစၥလည္း ျပည့္စုံေအာင္ ေဆာင္ရြက္ပါမည္။မည္သည့္အရပ္မွ မႀကြပဲ ဤေနရာ၌ သီတင္းသုံးေတာ္မူပါဟု ေလ်ာက္ထားသျဖင့္ ဆရာေတာ္လည္း သာသနာအေရးကို ေထာက္ရႈ၍ ဒါယကာဒါယိကာမတို့အား သနားညွာတာေသာအားျဖင့္ ပင့္ေလ်ာက္ခ်က္ကို လက္ခံကာ ထိုေနရာတြင္ သီတင္းသုံးေတာ္ မူခဲ႕သည္။
ဦးဘိုးပိုက္သည္ မိမိပိုင္လက္ထုပ္ပင္ကုန္းေနရာကို ျပဳျပင္ရွင္းလင္းျပီး ေက်ာင္ေဆာက္လွဴဒါန္းခဲ႕သျဖင့္ ကံမ်ားေက်ာင္းဟူ၍ ေပၚေပါက္လာခဲ႕သည္။ထိုစဥ္က ကန္ကေလးကုန္းရြာ ဇီးေပါက္ရြာတို့၌ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမရွိေသးသျဖင့္ ကံမ်ားေက်ာင္းကိုသာ ကိုးကြယ္ခဲ႕ႀကရသည္။
ဇီးေပါက္ရြာေဟာင္း၌ က်န္ရစ္ခဲ႕ႀကေသာ ရြာသားမ်ားလည္း မိမိတို့ ဘုန္းႀကီးလည္း ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း၌ မရွိေတာ့ေခ်ျပီ။ယခု ကံမ်ားေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းထိုင္ေနငည္ဟု သိႀကေလလ်င္ ဆရာေတာ္၏ သံေယာဇဥ္ျဖင့္ အားလုံးလည္း ယခင္ေျပာင္းေရႊ႕ ႀကသူမ်ားေနာက္သို့ လိုက္လံေျပာင္းေရႊ႕လာခဲ႕ႀကရာမွ ရြာလည္း ျပန္လည္ စုစည္းမိလာျပီး ေတာင္တဲစုဟူ၍ မတြင္ေတာ့ပဲ ဇီးေပါက္ဟူ၍ ျပန္လည္ေခၚဆိုခဲ႕ႀကေတာ့သည္။
ဆရာေတာ္ဦးဖိုးသိန္းသည္ ကံမ်ားေက်ာင္း၌ ခုနစ္ႏွစ္ခန့္ သီတင္းသံုးေနထိုင္ခဲ႕ျပီး သိမ္ဘုရားတစ္ဆူကိုလည္း တည္ထား ကိုးကြယ္ေတာ္ မူခဲ႕သည္။ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆရာေတာ္သည္ လူသူမ်ားႏွင့္ နီးရာတြင္ မေနလိုေတာ့သျဖင့္ တပည့္ျဖစ္သူ

ဦးေကာသလႅအား ေက်ာင္းလႊဲအပ္ကာ ဇီးေပါက္ရြာ၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ရွိ ေတာရေက်ာင္းသို႔ တရားဘာဝနာ ပြါးမ်ားႏိုင္ရန္ ေျပာင္းေရႊ႕ သီတင္းသုံးေတာ္မူခဲ႕သည္။ ဆရာေတာ္သည္ ကံမ်ားေက်ာင္းမွ ေတာရေက်ာင္းသို႔ သြားရာ ဆြမ္းခံႀကြရာ လမ္းတေလ်ာက္၌ အရိပ္ရ၍ လူအမ်ား နားခိုႏိုင္ရန္အလို႔ငွာ မန္က်ည္းပင္၊ အင္ပင္ႀကိဳ႕ပင္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးခဲ႕သည္။ ဇီးေပါက္ရြာ၏ ေျမာက္ဘက္ မန္က်ည္တန္းသည္လည္းေကာင္း ၊ေတာရေက်ာင္းအဝင္

မန္က်ည္းတန္းသည္လည္းေကာင္း၊လယ္ႀကီးႀကိဳ႕ပင္၊ဂြထိုးမန္က်ည္းပင္၊ေျမာင္းဦးႀကိဳ႕ပင္တို႔သည္ ဆရာေတာ္  စိုက္ပ်ိဳးခဲ႕ေသာ သစ္ပင္ႀကီးမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ဆရာေတာ္သည္ ေတာရေက်ာင္း၌ သီတင္းသုံးေနစဥ္ အတြင္း ေတာရေက်ာင္း ကန္ႏွစ္ကန္ႏွင့္ ေတာရေက်ာင္းဆည္ ေခၚေသာ ေရကန္ငယ္တစ္ခု စုစုေပါင္း ေရကန္သုံးကန္ကို မိမိ၏နဝကမၼ အလွဴေငြမ်ားႏွင့္ ဆြမ္းဆန္အစရွိသည္တို႔ကို ေပးကမ္း၍ တူးေဖာ္ခဲ႕သည္။ ဆရာေတာ္ဦးဖိုးသိန္းသည္ ေရကန္သုံးကန္ကို တူးေဖာ္ခဲ႕သည္သာမက ေက်ာင္းစည္းရိုးပတ္လည္တြင္ ေရအိုးကေလးမ်ား ခ်ကာ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း ေရကန္မွ ေရမ်ားကို ခပ္၍ ေတာတိရိစၦာန္မ်ား ေသာက္သုံးႏိုင္ရန္ မနက္တိုင္း ျဖည့္ေပးေတာ္မူခဲ႕သည္။
ဆရာေတာ္သည္ ဘာဝနာကမၼဌာန္း စီးျဖန္းသျဖင့္ သီလသမာဓိႏွင့္လည္း ျပည့္စံုေတာ္မူသည္။ မိမိ တူးေဖာ္ထားသည့္ ကန္ထဲရွိ ငါးမ်ားကိုလည္း ေန႔စဥ္ေခၚယူ၍ အစားေက်ြးေမြးထားရာ ငါးမ်ားမွာလည္း ဆရာေတာ္ႏွင့္ ယဥ္ပါး၍ေန၏။ ဆရာေတာ္သည္ ေဘးမဲ႕ေပးသည့္  အေနျဖင့္ ငါးရံ႕ႀကီး တစ္ေကာင္၏ ဦးေခါင္းကို ေရႊခ်ေပးထားသည္။ ေရႊေရာင္တဝင္းဝင္းႏွင့္ အဆိုပါ ငါးရံ႕ႀကီးမွာ ဆရာေတာ္ ပ်ံေတာ္မူျပီးေနာက္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။ အဆိုပါ ငါးႀကီးကို ေရႊဘိုဘက္တြင္ သြားေတြ႕ရသည္ ဟုလည္း မွတ္သားခဲ႕ဖူးသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ေဆးဝါးလည္း ကုသေပးေသးသည္ ဆို၏။ နကၡတ္ေဗဒင္ အထူးက်ြမ္းက်င္သည္ ဆို၏။သီေပါမင္း ပါေတာ္မူခါနီးတြင္ ေကာင္းကင္ကို ေမာ့ႀကည့္ျပီး မင္းတို႔ ဘုရင္ ပလႅင္ေပၚ မရွိေတာ့ဘူး။ နန္းက်သြားျပီဟု အမိန္႔ ရွိေတာ္မူသည္။မႀကာမီပင္ သီေပါမင္းအား ကုလားခိုးသြားေႀကာင္း၊ဒါယကာ၊ဒါယိကာမမ်ားႀကားသိႀကရသည္ဟုဆို၏။

ဆရာေတာ္ဦးဖိုးသိန္းသည္ ၁၂၆၈ခု ဝါဆိုလျပည့္ေက်ာ္ ၁၂ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္အာရုဏ္တက္တြင္ ပ်ံေတာ္မူသည္။ ပ်ံေတာ္မူခ်ိန္၌ သက္ေတာ္ ၅၅ ႏွစ္၊ဝါေတာ္ ၃၅ ဝါသာရွိေသးသည္။ျပာသိုလတြင္ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲ က်င္းပသည္။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပဲြကို ယခုဇီးေပါက္ရြာ မူလတန္းေက်ာင္း၏ အေရွ႕ဘက္ ကန္ကေလးကုန္းရြာ ေတာင္ဘက္ရွိ ကန္ႀကီး၏အေနာက္ဘက္၌ က်င္းပႀကသည္။ယေန႔အခိ်န္ထိ အဆိုပါလယ္ျခင္းကို ေလာင္တိုက္လယ္ျခင္းဟု ေခၚႀကသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ တရား ဘာဝနာပြားမ်ားျခင္း၊သီလသမာဓိ ျပည္စံုျခင္း၊ေရကန္မ်ား တူးေဖာ္ခဲ႕ျခင္း၊ ၾကက္၊ငွက္၊တိရိစၧာန္မ်ား ေသာက္သုံးရန္ ေရအိုးမ်ားတြင္ ေရခပ္ျဖည့္ေတာ္မူျခင္း၊ သစ္ပင္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးေတာ္မူခဲ႕ျခင္း စသည့္ေကာင္းမႈ ကုသိုလ္ အစုစုေႀကာင့္ ဘုန္းႀကီးပ်ံ က်င္းပရန္ ေလာင္တိုက္က်င္းမ်ား တူးႀကရာ က်င္းတူးလိုက္တိုင္း ေရမ်ား ထြက္လာသည္ဆို၏။ သိုႏွင့္ အဆိုပါ ေရမ်ားကို ေရတြင္းငယ္ကေလး တူး၍ ထားရာ ဘုန္းႀကီးပ်ံပဲြ ျပီးဆံုးသည္အထိ ေဖာေဖာသီသီ သုံးစြဲႀကရသည္ဆို၏။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲလာ ပရိသတ္မ်ားလည္း ေလာင္တိုက္တြင္းမွ ေရမ်ားကို ေရာဂါေပ်ာက္သည္၊ မ်က္စိနာေပ်ာက္သည္ ဟူ၍ ပုလင္းမ်ားျဖင့္ ခပ္ယူသြားႀကေလသည္။ ဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲ ျပီးေသာအခါ အဆိုပါေရတြင္းမွ ေရမ်ားလည္း ခန္းေျခာက္သြားေခ်ေတာ့၏။
ဤကား ဆရာေတာ္ဦးဥကၠံသေခၚ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဦးဖိုသိန္း အေႀကာင္း ညီေတာ္၊ေနာင္ေတာ္မ်ား ႀကည္ညိဳပူေဇာ္ႏိုင္ရန္ ေရးသားလိုက္ရျခင္းသာ။အဆိုပါ ဘုန္းေတာ္ႀကီးပ်ံပြဲ ပုရပိုဒ္မွာ တေယာက္ေယာက္ ယူသြားသျဖင့္ က်ြႏ္ုပ္ မွတ္ထားသမ်ွႏွင့္ ကန္ကေလးကုန္းရြာ ဦးသက္ရွည္၏ ေျပာျပသည့္ ခုႏွစ္၊သကၠရာဇ္မ်ားကိုသာ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါေႀကာင္း။ ကံထူးမရြာရွိ ဦးသန္းေရႊ ၊ဦးျမင့္လြင္တို႔၏ အဘြား ေဒၚပြဲမွီမွာ ယင္းဘုန္းႀကီးပ်ံပြဲ အမွီ ေမြးသျဖင့္ ပြဲမွီဟု အမည္ ေပးခဲ႕ေႀကာင္း သိရွိမွတ္သားမိသမွ် ေဝမ်ွလိုက္ရပါသည္။

ျပံဳးေတာ္မူ(၁၄)

မင္းတုန္းမင္းႀကီးက တစ္ေန႔မွာ သူ႔ရဲ႕မိဘုရားေတြကို မိမိတို႔လုပ္တတ္တဲ႕ မုန္႔တစ္မ်ိဳးဆီလုပ္ျပီး သူ႔ကို ဆက္သဖို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ဒါနဲ႕ မိဘုရားေတြလည္း ကိုယ္လုပ္တတ္တဲ႕ မုန္႔ကေလးေတြ လုပ္ျပီး ဘုရင္ႀကီးဆီ ဆက္သႀကတာေပါ့။အဲဒီလို အမိန္႔ေပးတာကို ျမင္ကြန္းမင္းသားႀကီး ႀကားတဲ႕အခါႀကေတာ့ စားစရာေတြ ဒီေလာက္ေပါတာ ေပါက္တတ္ကရ ခိုင္းရပါ့မလားဆိုျပီး ဆင္ထီးအေသေကာင္က ဟိုဒင္းႀကီးျဖတ္ျပီး အပိန္းလိုက္လွီး ေႀကာ္တယ္။ၿပီးေတာ့ သူ့့မယ္ေတာ္မိဘုရားဆီကေန မင္းတုန္းမင္းဆီပို႔တဲ႕ မုန္႔ကို ႀကားၿဖတ္ယူထားျပီး သူေႀကာ္ထားတဲ႕ ဆင့္ဟိုဒင္းႀကီးနဲ႕ လဲေပးလိုက္တယ္။မင္းတုန္းမင္းႀကီးလည္း ဒီမုန္႔က ထူးဆန္းတယ္ဆိုျပီး စားႀကည့္တယ္။ဆဲြဖဲ႕လို႔မရ ကိုက္ဖ႕ဲလို႔မရနဲ႕ မင္းတုန္းမင္းလည္း စိတ္ညစ္ျပီး အဲဒီ မုန္႔ဆန္းႀကီးကို နန္းေတာ္ေအာက္က ေခြးကို ပစ္ေပးလိုက္တယ္။ေခြးကလည္း ကိုက္မရ ဝါးမရ ဆြဲဖဲ႕လို႔မရ နဲ႕ စိတ္ညစ္ျပီး ထားခဲ႕တယ္။ေခြးက စားမရလို႔ ပစ္ထားခဲ႔ေတာ့ က်ီးတစ္ေကာင္က လာခ်ီသြားလို႔ မင္းတုန္းမင္းရဲ႕ မုန္႔ဆန္းႀကီးလည္း အစျပတ္သြားေတာ့တယ္။

တီးလိုက္ပါတဲ႕ဗုံႀကီးသံ

တီးလိုက္ပါတဲ႕ဗုံႀကီးသံ

ဗံုတို ဗံုတို ဗံု ဗံုတို ဘိုးေတာ့္ဗံုတို
ဗံုရွည္ ဗံုရွည္ ဗံုဗံုရွည္ ဘိုးေတာ့္ဗံုရွည္
ေဝဇယႏၱာနန္းဗံု
ျမမန္းေလး ျမမန္းေဇယ်ဗံု
ရဂံုေဗြဝယ္ေလ သာသနာထြန္း ထြန္း
ထြန္းပါ ထြန္းပါေစ ထြန္းပါ ထြန္းပါ့ေစ။
အထက္ပါေတးသံကား စစ္ကိုင္းတိုင္း တန္႔ဆည္ျမိဳ႔နယ္ ေရႊက်င္ ၁၃ ရြာနယ္အဝင္ ဇီးေပါက္ေက်းရြာမွ ေကာက္စိုက္သူမတို့၏
ေကာက္စိုက္ေတးသံ အစပင္။တာဝတိ ံသာရွိ ေဝဇယႏၱာနတ္နန္းမွ ဘိုးေတာ္သိႀကားမင္း၏ဗံုႀကီးကိုု ရည္ညႊန္း၍ သီခ်င္းဖဲြဆိုျပီး သာသနာေတာ္ႀကီးလည္း ဤမိုးေအာက္ေျမျပင္တလႊားသို ့
ထြန္းလင္းပါေစ ဟုဆုေတာင္ျဖင့္ ေကာက္စိုက္ေတးသံကို အစျပဳ သီဆိုထားႀကသည္။
၄င္းတို႔ ေတးသံအစတြင္ ပါရွိသည္႔ ဗံုရွည္ေခၚ ဗံုႀကီးကား တစ္ေခတ္တခ်ိန္က ေရႊဘိုခရိုင္
ကၽြႏ္ုပ္တို့ တန္႔ဆည္နယ္အႏွံ႕အျပား၌ ထြန္းကားခဲ႕ေလ၏။
ဗုံႀကီးသည္ အေလာင္းမင္းရားႀကီးလက္ထက္တြင္ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ႕သည္ဟုဆိုႀကသည္။ ေရႊဘိုဗံုၾကီးကို သကၠရာဇ္၁၁၁၅ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ တီထြင္ခဲ့သည္။မဂၤလာယူေသာ အခါသမယတြင္ တီးၾကသည္။ေရွးအခါက ဘုရင္မ်ား လယ္ထြန္မဂၤလာ က်င္းပရာတြင္လည္းေကာင္း၊ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား လယ္ထြန္ရာ ၊ေကာက္စိုက္ရာတြင္ လည္းေကာင္း၊
ယင္းဗံုၾကီမ်ားကို ေျမေပၚတြင္ခ်íတီးေလ့ရွိသည္။ (ေရႊဘိုနိဒါန္း စာ၂၄၆ )
ကြ်ႏု္ပ္တို့ငယ္စဥ္က ဗံုႀကီးသံကို ေကာက္စိုက္ရာတြင္လည္းေကာင္းဘုရားပြဲဆြမ္ေလာင္းပြဲမ်ားတြင္ 
လည္းေကာင္း ႏွစ္စဥ္နားေထာင္ခဲ႕ရသည္။ ႏွစ္စဥ္က်င္းပေလ့ရွိေသာကန္မ်ားေက်ာင္း
ဆြမ္းေလာင္းပဲြတြင္ မရမၼိရြာမွ ဦးေအာင္စိန္၏ဗုံႀကီးအဖြဲ႕။ အင္ပင္အိုင္ရြာမွ ဦးသိန္း၊ ဖိုးစံႀကြယ္တို့ဧ။္
ဗံုႀကီးအဖြဲ႕၊ကန္ကေလးကုန္ရြာမွ ဦးတိုက္စိုး၊ဦးထြန္းသင့္၊ဦးထြန္းပြင့္၊
ဦးထန္းေမာင္ တို ့ဗုံႀကီးအဖြဲ ့၏ ဗံုႀကီးသံမ်ားကိုႏွစ္စဥ္ ႀကားခဲ႕ရသည္။
သို့ေသာ ္၁၉၈၈အေရးအခင္းျပီးေနာက္ အသက္အရြယ္ ရလာေသာဗံုမင္းသားႀကီးမ်ားတစ္ေယာက္ျပီးတစ္ေယာက္ လူ႔ေလာကႀကီးမွ စြန္ခြါသြားႀကရာထိုေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ဦးေအာင္ေဇယ်၏ ျပည္ေထာင္ဘက္ ဗံုႀကီးသံလည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားေခ်ေတာ့၏။
သို႔ဆိုေသာ္ ယေန႔ေခတ္ အသက္၂၅/၃၀ အရြယ္ေအာက္ရွိလူငယ္ေမာင္မယ္၊ ကေလးသူငယ္တို့မွာ
ဗံုႀကီးသံမွာဘာကိုေခၚမွန္းမသိႀကေတာ့ေခ်။ ဗံုႀကီးကိုမည္ကဲ႕သို႔တီးခတ္မွန္းလည္းမသိႀကေတာ့ေခ်။
ေက်းရြာအသီးသီး၌ ရွိခဲ႕ဘူးေသာဗံုႀကီးမ်ားမွာလည္းသားေရမရွိေတာ့ပဲဗံုေခါင္းသာက်န္ရွိေတာ့သျဖင့္ ဗံုႀကီးကိုပင္ မျမင္ဘူးႀကေတာ့ေခ်။ သို့ျဖစ္၍ က်ြႏ္ုပ္ငယ္စဥ္ အသက္၂၀ခန္ထိ ႀကားခဲ႕ ႀကည့္ခဲ႕ နားေသာတဆင္ခဲ႕ဖူးသည့္ ဗုံႀကီးသံအေႀကာင္း ေႏွာင္းလူတို့ သိႀကေစရန္ ဤေနရာမွ ေရးသားပါဦးမည္။
ဗံုႀကီးတီးဝိုင္းတြင္ အျခားတီးဝိုင္းမ်ားကဲ႕သို့ တူရိယာမ်ားမ်ားမပါေခ်။ လင္းကြင္းတစ္စံုႏွင့္ဗံုႀကီး(၂)လုံးသာ
ပါရွိ၏။ထို့ေႀကာင့္ ဗံုႀကီးဝိုင္းတစ္ခုတြင္ လူအနည္းဆံုးသုံးေယာက္ရွိလ်င္ ဗံုႀကီးတီး၍ရေပျပီ။ သို့ေသာ္ ဗံုႀကီးမ်ားမွာလည္ပင္း၌ လြယ္၍ တီးရသျဖင့္ ေလးလံလွေသာေႀကာင့္ လူစားလဲ၍ တီးရေလ၏။
ဗံုႀကီးဝိုင္းတစ္ခု၏ အဓိကပုဂၢိဳလ္မွာလင္ကြင္းတီးသည့္သူပင္ျဖစ္သည္။ သူ့ကိုဗံုမင္းသားဟုေခၚသည္။ ဗံုမင္းသားမွာဗံုႀကီးသီခ်င္းမ်ားကိုသီဆိုယင္းလင္ကြင္းႏွစ္ခ်ပ္ကိုစည္းခ်က္က်က် တီးခတ္ေပးရသည္။ သူ၏လင္ကြင္းသံဆုံးမွ ဗံုႀကီးတီးသူႏွစ္ဦးကဗုံႀကီးကို ျပိဳင္တူတီးခတ္ ႀကရသည္။ထိုသို ့ျပိဳင္တူတီးၾကေသာအခါ
လက္က်ညီရျပီးဗုံသံမွာလည္းတစ္သံတည္းသာထြက္ရသည္။
ဗံုႀကီးကိုယမေနသားျဖင့္ ျပဳလုပ္ႀကသည္။ယမေနသားမွာခိုင္ခန့္ေပါ့ပါးသျဖင့္ လည္ပင္းတြင္
အခ်ိန္အေတာ္ႀကာလြယ္ျပီးတီခတ္ႏိုင္သည္။ ယမေနသားကိုသာအသုံးျပဳႀကေႀကာင္းကို ၄င္းတို ့၏ ဗံုႀကီးသံမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း၍ သီဆိုထားသည္ကိုေတြ႕ႏိုင္သည္။
ယမေနပင္ေရႊႏွစ္ရယ္နဲ႕ ထိုးေလးသစ္ က်ဳပ္တို ့ဗုံ
က်ဳပ္တို့ဗံုတည္ကတည္းရယ္က
နတ္ေျခာက္ရြာဝတိ ံထဲမိုးသံနဲ႕တြဲ။
ဗံုႀကီးတစ္လုံးဆီတြင္ အဖိုဘက္ အမဘက္ဟူ၍ ရွိသည္။ ထိပ္ဝအနည္းငယ္ပို၍ က်ယ္သည့္ဘက္မွာအမဘက္ျဖစ္သည္။အဖိုဘက္မွာအဝအနည္းငယ္က်ဥ္းျပီးအတြင္းဘက္၌ အင္းကြက္မ်ားေရးထိုးထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ဗံုသားေရျပဳလုပ္ရန္အတြက္ ႏြားမတန္း ႏြားပ်ဳိသားေရမွာအေကာင္းဆံုးဟုဆိုသည္။ ထိုသားေရျဖင့္ ထိပ္၀ကို ပိတ္ျပီးသားေရႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ဟိုဘက္ထိပ္ သည္ဘက္ထိပ္ ဆြဲ၍ခ်ည္ရသည္။ ထိုသားေရႀကိဳးကိုဒရယ္ႀကိဳးဟုေခၚသည္။ဗံုမင္းသား၏ လင္းကြင္းသံအဆံုး၌ ဗံုႀကီးတီးသူႏွစ္ေယာက္သည္ တစ္ဦးကိုတစ္ဦးအခ်က္ေပးသည့္အေနျဖင့္ အဆိုပါဒရယ္ႀကိဳးကိုလက္ျဖင့္ဆြဲျပီးလႊတ္လိုက္ရသည္။ ထိုအခါ ဒရယ္ႀကိဳးမွာယမေနသားကိုရိုက္မိျပီး ျဖတ္ဟူ၍ အသံထြက္လာသည္။ 
ျပီးမွ ဗံုႀကီးကို ျပိဳင္တူတီးႀကရသည္။ ဗံုႀကီးတစ္လုံးတြင္ ဒရယ္ႀကိဳးကိုးဆယ္ထိပါရွိေႀကာင္းကိုလည္း 
ဗံုမင္းသားကသူ၏ဗုံႀကီးသီခ်င္းထဲတြင္ ထည့္၍ ဆိုျပထားေသးသည္။
ကိုးဆယ္ေက်ာ္ဗ်ာဒရယ္ႀကိဳးေတြနဲ႕
မိုးထိေအာင္ ျမည္ပါလွတယ္ဗ်ာနန္းေျမထိေမႊး။

ဗုံႀကီး၏ အရြယ္အစားမွာအဖိုဘက္တြင္ ထိပ္ဝလုံးပါတ္ ၄၄လက္မရွိျပီး အခ်င္း ၁၄လက္မ၊ အရွည္၄၅လက္မ ရွိသည္။ အမဘက္တြင္ လုံးပါတ္ ၄၇လက္မ၊အခ်င္း၁၅လက္မ၊ အရွည္၄၅လက္မ အသီးသီးရွိသည္။ (ဇီးေပါက္ရြာမွ ဗုံႀကီး၏အတိုင္းအတာျဖစ္သည္)။အထူမွာလက္မဝက္ခန့္ထူသည္။
ဗုံႀကီးကိုတီးလိုလ်င္ အိုးစည္ပတ္မမ်ားကဲ႕သို ့ဗံုစာကပ္ ရသည္။ ဗုံႀကီးႏွစ္လုံးစာအတြက္ ဆန္ ၂ ျပည္ တစ္ခြက္ခ်က္ ကုန္သည္ဟုဆိုသည္။ ထမင္းက်က္လ်င္ ဖ်ာေပၚ၌ ပုံ၍ ဖုန္သဲမပါေသာ ျပာတစ္စိတ္ႏွင့္ ထည့္၍ နယ္ရသည္။ညက္ေနေအာင္ နယ္ျပီးပါကဗံုႀကီး၏ အမဘက္ကိုအျပည့္ကပ္ရသည္။ ဗုံစာ၏ အထူမွာထိုအမမ်က္ႏွာျပင္တြင္ သုံးေလးလက္မေက်ာ္ ထူေအာင္ကပ္ရသည္။ တုန္ခါမႈ အားေကာင္းျပီးဗုံသံကိုအေဝးသို့ ဟိန္းသြားေစရန္ ျဖစ္သည္။
က်ြႏ္ုပ္တို့ န၀မတန္း ျမန္မာကဗ်ာစာအုပ္တြင္ ပါရွိသည့္
ေမာင့္ဗုံသံအစာေကာင္းလို႕ ေမာင္းသံလိုဟီဟူေသာကဗ်ာမွာဤဗံုစာကိုရည္ညႊန္းျခင္းပင္။ ဤကဲ႕သို့ အစာေကာင္းပါကဗုံႀကီးသံမွာေလးငါးမိုင္အကြာမွ တီးသံကိုမည္သည့္အသံခ်ဲ႕စက္၊မိုက္ခရိုဖုန္းမပါပဲ ႀကည္လင္ျပတ္သားစြာ ႀကားႏိုင္ေပသည္။
အဖိုဘက္ကားဗုံႀကီးတီးသည့္ဘက္ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အဖိုဘက္တြင္ကားအိုးစည္ပတ္မမ်ားကဲ႕သို့ ဗံုစာကိုအလယ္ေခါင္တြင္သာကပ္ရသည္။ ဗံုႏွစ္လံုးအသံမတူေစရန္ တစ္လုံးကိုဗံုစာမန္က်ည္းေစ့ခန္ ့ ေလ်ွာ့၍ ကပ္ရသည္။အဖိုသံႏွင့္အမသံထြက္ေစရန္ျဖစ္သည္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဗုံစာကပ္သူမွာဗုံႀကီးတစ္လုံးကိုတစ္ဦးထဲသာကပ္ေလ့ရွိသည္။ အမဘက္တြင္ ကပ္ထားေသာဗုံစာအထူအပါးေပၚ မူတည္၍ အဖိုဘက္ကဗုံစာကိုညွိရသည္ဟုဆိုသည္။ ဗံုစာကပ္၍ျပီးလ်င္ကားဗံုႀကီးတီးရန္ အသင့္ျဖစ္ေပသည္။ ဗုံႀကီးတီးသူသည္ ဗုံႀကီးကိုလည္ဂုတ္ေပၚတြင္ ခ်ိတ္ဆြဲျပီးဗုံႀကီးကိုရင္ပတ္
ေရွ၌ ဒိုးပတ္ကဲ႕သို့ ထားရသည္။ ဒိုးပတ္မွာ ႏွစ္ဖက္စလံုးတီးရေသာ္လည္းဗုံႀကီးမွာအဖိုဘက္တစ္ဖက္ ထဲကိုသာတီးရသည္။ ဤကဲ႕သို့ ဗံုႀကီးကိုလြယ္၍ တီးရေႀကာင္ကိုလည္းဗုံမင္းသားကဤသို့ ဆိုျပန္ေသးသည္။
ဗံုရွည္ကိုကြယ္ လြယ္ကာတီးပါလို႕
ေခ်ြယိုစီးေပါ့ မင္းတို့ေမာင္
မေမာခင္ကြယ္ ေရႀကည္ကိုသာဆက္လွည့္ပါကြယ့္
မပန္းခင္ကြယ္ ေရႀကည္ကိုသာဆက္လွည့္ပါကြယ့္
ကညာပ်ဳိ သူဇာအလွရယ္ မင္းရွက္သလားဟု
ခ်စ္သူရည္းစားကိုေရႀကည္တိုက္ဖို့ ရွက္ေနသေယာင္ ေရးဖြဲ႕သီကုံးထားေသးသည္။
ဗုံႀကီးတီး၍ အခိ်န္ႀကာလ်ွင္ ဗုံစာေျခာက္သြား၍ အသံေျပာင္းသြားတတ္သည္။ ထိုအခါ ေရဖလားထဲသို့
လက္ႏႈိက္၍ ဗံုစာေပၚကိုေရစြတ္လိုက္လ်င္ အသံမွာမူရင္းအသံသို့ ျပန္ေရာက္လာသည္။ ဤသည္ကိုပတ္စာေရစာလိုက္သည္ဟုေခၚႀကသည္။
ဗံုမင္းသားမွာဗုံႀကီးသီခ်င္းကိုသာမကဇာတ္ထုတ္ဇာတ္လမ္းမ်ားကိုလည္းခင္းႀကေသးသည္။ ဗံုမင္းသားမွ တစ္ေယာက္တည္းစာေဟာဆရာက႕ဲသို့ ေျပာေနျခင္းသာ။ဗုံတီးသူမ်ားကရံဖန္ရံခါ လိုက္ေထာက္ေပးရံုသာ။
မဂၤလာေရႊဗံုႀကီးကိုတဲ႕တီးရရယ္တဲ႕ေခ်ေတာ့မယ္
လက္ဆယ္ျဖာပဏာသဦးခ်လ်က္ပါ
တီးေလေတာ့မယ္ဗ် အိမ္ႀကီးရွင္ရယ္ နားဆင္ပါ့ေလး
နားဆင္ရင္ ဘဝင္ခိုက္ေအာင ္ တီးလိုက္မယ္ေလး။
မဂၤလာအိမ္ေတာ္တြင္းရယ္ကတီးရင္းရယ္နဲ႕ဗံုႀကီးသံ ႀကားျပန္ရေသး။
မဂၤလာျမိဳ႔ေတာ္တရိုးအုပ္စိုးပါတဲ႕ဘိုးေတာ္အရွင္ 
နတ္နန္းရယ္စင္ေတာ္က က်ဳပ္တို႔ဗံု သည္တေန႔ကိုဗ်ာ ဝိုင္းေစာင္မပါ။

ဤကားဗံုႀကီးစတီးလ်င္ သီဆိုေလ့ရွိေသာဗုံသီခ်င္းမ်ားပင္။ ဗံုႀကီးတီးေနခ်ိန္တြင္ ဗံုမင္းသားေရာဗံုတီးသူတို့ပါ တစ္ေနရာထဲတြင္ ရပ္၍ မေနႀကေပ။ တီးေနယင္းလွည္႕ပတ္ေနႀကသည္။ ဗုံတီးသူႏွစ္ေယာက္မွာလည္းမင္းသားမ်ားကဲ႕သို့ ေျခထိုး၍ ဗံုႀကီးကုိဘယ္ညာရမ္းကာတီးယင္းကေနႀကသည္မွာ 
ႀကည့္၍ေကာင္းလွေပသည္။ က်ြႏ္ုပ္တို့ရြာမွ ဦးဖိုးက်ားႏွင့္ဦးျမရင္တို ့မွာဗံုႀကီးအကအင္မတန္ေကာင္းသည္ုဟု 
ဆိုႀကသည္။
ေရွးယခင္ကဗုံႀကီးျပိုင္ပြဲမ်ားက်င္းပေလ့ရွိသည္။ က်ြႏု္ပ္တို့ရြာမွ ဗံုႀကီးမွာမွန္ေတာနတ္ႀကီးပိုင္ခဲ႕ေသာဗံုဟုဆိုသည္။ထို့ေႀကာင့္ ဗုံျပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ထိုဗံုႀကီးကိုအရင္ဆံုးတီးရသည္။ သို့မဟုတ္ပါကလမိုင္းမကပ္ေတာ့ပဲ
ဗံုျပိဳင္ပြဲလည္း ျပႆနာႀကံဳရေလ့ရွိသည္ဟုဆိုသည္။ ထိုဗုံႀကီးမွာ ျပိဳင္တိုင္းႏိုင္ေလ့ရွိသည္ဟုဆိုသည္။ သို့ေသာ္ ရြာသစ္ကုန္းရြာဗံုျပိဳင္ပြဲတြင္လူတစ္ေယာက္ကအရက္မူးျပီးဓားႏွင့္ ထိုးေဖာက္လိုက္ေသာေႀကာင့္ ထိုမွန္ေတာဗံုေတာ္ႀကီးလည္းပ်က္စီးသြားေတာ့သည္။
ဗုံႀကီးႏွင့္ေကာက္စိုက္သူမတို့မွာလည္းခဲြျခး၍မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ေကာက္စိုက္သူမတို့ကလယ္ထဲေကာက္စိုက္ေနလ်င္ ဗံုႀကီးအဖြဲ႕ကကန္စင္ရိုး
သို့မဟုတ္ အရိပ္ေကာင္းရာမွ ဗံုႀကီးတီး၍ ေဖ်ာ္ေျဖရသည္။ ေကာက္စိုက္သူမတို့မွာလည္းေကာက္စိုက္ေတးကိုသံျပိဳင္သီဆိုႀကသည္။ တစ္ခါတစ္ရံ
တစ္ဖက္လယ္ေတာမွ ဗုံအဖြဲ႕ႏွင့္ အျပိဳင္ တီးႀကရသည္။
ယေန့အခ်ိန္ထိ ျမကန္သာရြာ၏ အေနာက္ေျမာက္နားတြင္ ဗံုသာေတာ၊ ဗံုရႈံးေတာဟူ၍ အမည္တြင္၍ က်န္ေနသည့္ေတာမ်ားမွာအဆိုပါ ဗုံႀကီးအျပိဳင္တီးရာမွ ႏိုင္သည့္ေတာကိုဗံုသာေတာ ၊ 
ရႈံးသည့္ေတာကို ဗံုရႈံးေတာဟူ၍ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ေခၚလာခဲ႕ႀကျခင္းပင္။
ညေနေကာက္စိုက္ရာမွ အျပန္တြင္ ဗံုႀကီးအဖြဲ႕မွာရြာအဝင္ဝ၌ ဗံုစမ္းယင္းေစာင့္ေနခဲ႕ရသည္။ ေကာက္စိုက္သူမတို့မွာအိမ္ျပန္ ေရခ်ိဳးထမင္းစားျပီးလ်င္ ဗံုအဖဲြ႕ေစာင့္ေနရာသို့ ျပန္လာျပီးေကာက္စိုက္သူမတို့ကေကာက္စိုက္သီးခ်င္းကိုဆိုျပီးဗံုအဖြဲ႕ကဗံုႀကီးသီခ်င္းကိုဆိုတီးယင္းလယ္ႀကီးရွင္၏ အိမ္သို့ သြားကာအိမ္တက္ပြဲက်င္းပႀကသည္။ ထိုအခါ လယ္ႀကီးရွင္မွ ကြမ္း ၊ေဆးလိပ္ ၊လက္ဘက္ ၊မီးျခစ္ဘူးစသျဖင့္ လက္ေဆာင္မ်ားေပးသည္။ ျပီးလ်င္ ဗံုႀကီးအဖြဲ႕ ထမင္းစားနားသည္။ျပီးလ်င္ ည၁၁နာရီခန့္ထိလယ္ႀကီးရွင္အိမ္၌ ဗံုႀကီးကိုဆက္လက္သီဆိုတီးခတ္ႀကသည္။
ဗံုႀကီသီခ်င္းမ်ားတြင္ မိမိတို့၏ ရြာအမည္မ်ားကိုထည့္သြင္း၍ သီဆိုႀကေသးသည္။
ဗံုႀကီးသည္ရယ္ဗ်ာဘယ္ျမိဳ႕သားရယ္လို့
အကိုမ်ားရယ္ကေမးႀကတယ္ ကုကၠားပင္ကြယ္
ေဝစီစီနဲ႕ ေရႊျမိဳ႕တင္ အမွီျပဳတယ္ကြယ္ မန္းေရႊမိသား။
ဤကားမရမၼိဗံုႀကီးသံပင္။
သိုဆိုေသာ္ တခ်ိန္ကဆြမ္းေလာင္းပြဲ ၊ ေကာက္စိုက္ပဲြတို့တြင္ မပါမျဖစ္ ေရွ႕တန္းမွ ပါဝင္ခဲ႕ေသာ
ဤဗုံႀကီးသံသည္လည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားေခ်ျပီ။ ယေန ့လူငယ္တိုမွာလည္းေခတ္ေရစီးဝယ္ ေမ်ာပါကုန္သျဖင့္ ဗံုႀကီးသံကိုစိတ္မဝင္စားႀကေတာ့ေခ်။ ေခတ္ေပၚဂီတသံစဥ္မ်ားႀကားဝယ္ ဗံုႀကီးသံသည္လည္းတိုးႏိုင္ဖြယ္မရွိေတာ့ေခ်။ မႏၱေလးတြင္ကားေဒၚမမႏိုင္ အစရွိေသာသူမ်ားေႀကာင့္ တိမ္ျမဳတ္ေနေသာ
ရုပ္ေသးကို ျပန္လည္ အသက္သြင္းႏိုင္ခဲ႕ႀကျပီ။ က်ြႏု္ပ္တို့လည္းမိမိတို့ေဒသ၏ အမွတ္သညာတစ္ခုျဖစ္ေသာဗံုႀကီးသံကိုေရွးဘိုးဘတို့၏ အေမြအႏွစ္ကိုထိန္းသိမ္းသည့္အေနျဖင့္ 
ျပန္လည္ရွင္သန္လာေအာင္ ႀကိဳးစာသင့္ပါေႀကာင္း။

ဗံုညိုကိုကြယ္ လြယ္ကာတီးမင္းေမာင္ႀကီးရယ္တဲ႕ေမာလွျပီ 
ေက်ာလယ္မွာကြယ္ ေခ်ြးေတြလည္းက်ပါေပါ ့
ဗံုညိုကိုအသာခ်တယ္ကြယ္ နားႀကစို႕ေလး။